Will Englund - Thụy Mân (dịch)
Xin đừng đổ thừa ông Biden vì ổng mới vào office chưa đến một tháng, trời ạ!
Sự thiếu chuẩn bị và không bỏ tiền đầu tư vào sửa chữa (do chú tâm việc cung cấp giá rẻ) là các nguyên nhân chính của mất điện đang xảy ra ở mức độ toàn liên bang ở Texas mùa đông năm nay.
Mạng lưới điện Texas bị đánh sập vì những người điều hành không thấy cần phải chuẩn bị cho thời tiết lạnh.
Đảng Cộng hòa đổ lỗi cho các tuabin gió bị đóng băng, nhưng vấn đề còn lớn hơn thế nhiều.
Làm thế nào mạng lưới điện độc lập của Texas đã bị thất bại?
Mạng lưới điện độc lập của Texas đã bị tê liệt do nhu cầu cao và thời tiết khắc nghiệt sau khi đợt lạnh lịch sử ập đến Hoa Kỳ vào cuối tuần vừa rồi và ngày Lễ Tổng thống.(Thụy Mân)
*****
Khi trời trở lạnh, việc sản xuất điện có thể khó khăn như các khách hàng ở Texas và các bang lân cận đang nhận thấy. Nhưng nó không phải là lý do chính, bởi vì các nhà khai thác ở Alaska, Canada, Maine, Na Uy và Siberia đã phải đối đầu với vấn đề này rất thường xuyên vào mùa đông.
Điều khiến Texas đang quay cuồng không phải là vấn đề kỹ thuật, cũng không phải là các tuabin gió bị đóng băng do các đảng viên Cộng hòa nổi tiếng đổ lỗi. Đây là một sai sót cơ cấu tài chính trong sản xuất điện mà không có các biện pháp hỗ trợ cho sự vận hành của nhà máy điện, giúp họ có thể chuẩn bị cho mùa đông. Các nhà phê bình cho rằng, với danh nghĩa của một thị trường tự do không muốn ràng buộc bởi các qui định, Texas đã tạo ra một mạng lưới điện đặt trọng tâm vào giá rẻ, hơn là một dịch vụ đáng tin cậy.
Matt Breidert, một nhà quản lý danh mục đầu tư tại một công ty có tên là Ecofin, cho biết đó là “Thiết kế thị trường theo kiểu mạnh ai nấy làm theo ý mình, và chỉ chú tâm vào giá rẻ cho người tiêu dùng”.
Và do vụ “đắm tàu ngắn hạn” của thị trường này vào thứ Hai và thứ Ba đã khiến giá điện bán sỉ ở Houston tăng từ $22 cho một megawatt lên khoảng $9.000 hiện giờ. Trong khi đó, 4 triệu gia đình ở Texas đã bị mất điện.
Một công ty dịch vụ, Griddy, bán điện với giá bán sỉ cho khách hàng bán lẻ mà không chốt giá trước, hôm thứ Ba đã báo cho khách hàng hãy tìm một nhà cung cấp khác trước khi họ nhận được những hóa đơn thanh toán khổng lồ có thể không trả nổi.
Sự thất bại trên diện rộng ở Texas và ở một mức độ thấp hơn ở Oklahoma và Louisiana khi đối mặt với cái lạnh mùa đông đã mang ra ánh sáng một vấn nạn về tình trạng bi bỏ rơi trong cơ sở hạ tầng về năng lượng của Mỹ, một tấm gương phản chiếu sự hỗn loạn xảy ra ở California mùa hè năm ngoái.
Edward Hirs, một nhà năng lượng tại Đại học Houston, cho biết việc ngừng đầu tư vào sản xuất điện khiến ông nhớ lại những năm cuối của Liên bang Xô Viết, hay ngành dầu mỏ ngày nay ở Venezuela.
“Họ ghét khi nghe tôi so sánh như vậy,” ông ta nói.
Mất điện hoành hành ở Texas, các bang khác trong bối cảnh tuyết rơi, lạnh giá chết người.
Câu hỏi trước mắt mà ngành điện Texas phải đối mặt là liệu những người điều hành có sẵn sàng chi trả cho các loại giải pháp cho mùa đông thường xảy ra ở phía bắc, ngay cả đối với thời tiết hy hữu một thập niên mới xảy ra một lần.
Chính phủ tiểu bang Texas, Thống đốc Greg Abbott (R) đã gọi điện hôm thứ Ba để cải tổ công ty vận hành lưới điện của tiểu bang, Hội đồng độ tin cậy điện của Texas, viết tắt là ERCOT.
Ông nói trong một tuyên bố: “Có quá nhiều người dân Texas không có điện để sưởi ấm ngôi nhà khi chúng tôi phải đối mặt với nhiệt độ đóng băng và thời tiết mùa đông khắc nghiệt. Điều này không thể chấp nhận."
Ông cho biết sẽ làm việc với cơ quan lập pháp để tìm cách "đảm bảo rằng tiểu bang của chúng ta không bao giờ bị mất điện như thế này nữa."
Người phát ngôn của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện Texas, Dade Phelan, đã công bố các cuộc điều trần ngay lập tức về "những gì đã xảy ra."
Các nhóm nhiên liệu dầu mỏ và các đồng minh Đảng Cộng hòa của họ đã đổ lỗi cho vụ mất điện do các tuabin gió bị đóng băng và cảnh báo về những nguy hiểm được cho là của các nguồn điện thay thế như năng lượng sức gió. Trên thực tế, một số tuabin đã bị đóng băng - mặc dù Greenland và các khu vuc phía bắc khác vẫn có thể giữ cho chúng vận hành được vào mùa đông.
Hơn nữa năng lượng sức gió chỉ chiếm 10% năng lượng được tạo ra trong mùa đông ở Texas. Và tổn thất mạng lưới điện năng do sự ngừng hoạt động của các nhà máy nhiệt điện, chủ yếu dựa vào khí đốt tự nhiên, đã làm cho vết lõm ở các tuabin gió do đóng băng gây ra, giảm đi năm hoặc sáu lần.
Khi đợt lạnh xảy ra, nhu cầu điện tăng vọt vượt ngưỡng mà ERCOT tính toán cho mức tối đa cần thiết. Nhưng vào thời điểm thế giới đang tràn ngập khí tự nhiên dư thừa, phần lớn là từ các giếng khoan ở Texas, các nhà điều hành sản xuất điện của bang lại không thể biến khí đó thành điện để đáp ứng nhu cầu đó.
Ở nhiệt độ quá lạnh, các đường ống bị đóng băng vì có một số hơi ẩm trong khí. Máy bơm chạy chậm. Động cơ diesel để cung cấp năng lượng cho máy bơm không chịu khởi động. Hết nhà máy điện này đến nhà máy điện khác đã ngừng hoạt động . Ngay cả một lò phản ứng tại một trong hai nhà máy hạt nhân của tiểu bang cũng tối sầm, trục trặc vi thiết bị bị đông lại vì lạnh.
Tom Seng, giám đốc Trường Kinh tế, Chính sách và Thương mại Năng lượng tại Đại học Tulsa cho biết: “Vào thời điểm mà nhu cầu lớn nhất từ trước đến nay, đó là một sự căng thẳng chưa từng có”.
Ông cho biết, khắp miền Tây Nam Bộ đã có một cuộc tranh giành khí đốt khi các nguồn cung cấp không còn hoạt động. Ông nói, hầu hết khí thừa được lưu trữ dưới lòng đất và việc đưa nó lên bề mặt ngày càng khó khăn hơn trong điều kiện nhiệt độ thấp kéo dài. Ông nói, hợp đồng cho khí đốt tự nhiên vào tháng 3 đang được bán với giá $3 cho một triệu BTU ở Oklahoma, nhưng giá hiện giờ đã lên đến $600 vào cuối tuần.
Tại Texas, sản lượng khí đốt tự nhiên hôm thứ Ba đã giảm từ 7 tỷ xuống 6 tỷ feet khối mỗi ngày so với hồi đầu tháng, Anne Swedberg Robba, trưởng bộ phận phân tích năng lượng và khí đốt của Mỹ cho S&P Global Platts, viết trong một email như thế. Trên toàn quốc, sản lượng đã giảm khoảng 14%.
“Nhưng đây không phải là lần đầu tiên chúng tôi gặp vấn đề này ở Texas,” Hirs từ Đại học Houston cho biết.
Đã có một đợt lạnh khắc nghiệt ở Tây Nam vào năm 2011 và thời tiết lạnh giá vào các năm 1983, 1989, 2003, 2006, 2008 và 2010. Một nghiên cứu của Ủy ban Điều tiết Năng lượng Liên bang và Tập đoàn Độ tin cậy Điện Bắc Mỹ về sự kiện năm 2011, cho thấy cũng dẫn đến tình trạng mất điện trên diện rộng vì nhiều lý do tương tự, phát hiện ra rằng “số lượng lớn các vấn đề rắc rối xảy ra cho máy phát điện đã nêu ra câu hỏi nên tăng mức dự trữ trong sự kiện này hay không. Việc làm này sẽ đưa nhiều máy phát điện trở lại hoạt động, có thể giúp ngăn chặn một số vụ đóng băng mà máy phát điện gặp phải và có thể giúp giải quyết được các rắc rối ve vận hành, có thể sửa chữa kịp thời để đáp ứng nhu cầu cho khách hàng.
Vào thứ Ba, cả hai cơ quan đều thông báo rằng họ sẽ điều tra nguyên nhân dẫn đến thất bại của năm nay.
Vấn đề về Năng lượng sẽ phải thay đổi khi vụ này kết thúc
Ông Hirs noi: ”Cũng như California, Texas không sẵn lòng đền bù các công ty phát điện cho việc bảo trì, không như hầu hết các tiểu bang khác ở Mỹ. Ông nói rằng những gì đã xảy ra với California trong cái nóng mùa hè năm ngoái giờ đã xảy ra cho mùa đông của Texas.
Ông nói: “Cả Texas và California đều thất bại thê thảm trong năm nay. “Một giá rất đắt phải trả cho mạng sống con người. Người ta chết ở California. Người ta chết ở Texas."
Texas là tiểu bang duy nhất trong số các bang có hệ thống lưới điện gần như hoàn toàn độc lập với phần còn lại của đất nước. Điều đó đã khiến Texas không thể tải điện về cho tiểu bang mình khi các nhà máy điện ở TX ngừng hoạt động, nhưng Hirs nói rằng cái lạnh đang lan rộng khắp trung tâm đất nước đến nỗi không ai có điện để dự phòng.
Bill Magness, giám đốc điều hành của ERCOT, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình WFAA ở Dallas rằng mạng lưới điện của bang đã được chuẩn bị tốt hơn cho mùa đông so với trước đây.
Ông nói: “Vào năm 2018, chúng tôi đã có một số thời điểm mùa đông rất lạnh, nhưng chúng tôi đã thấy các nhà máy phát điện hoạt động rất tốt. “Tôi nghĩ chúng ta thực sự đã đạt được một số tiến bộ để sẵn sàng cho những khoảng thời gian mùa đông này. Nhung cơn bão này thật kinh khủng. Chúng tôi đang chứng kiến rất nhiều đơn vị phải ngừng hoạt động vì những lý do liên quan đến thời tiết, vì vậy chắc chắn việc chuẩn bị cho mùa đông là điều cần được liên tục quan tâm”.
Mặc dù tạm thời, một yếu tố khác có thể ảnh hưởng cho người tiêu dùng là giá bán sỉ điện đột ngột cao có thể đã khiến hệ thống máy tính của ERCOT ra lệnh cho các công ty "giảm tải" - nghĩa là cắt giảm khách hàng - thay vì vẫn cung cấp với giá cao.
Ủy ban Tiện ích Công cộng của tiểu bang đã yêu cầu ERCOT hôm thứ Hai cho phép các mức giá cao đó. Người ta gần như chắc chắn sẽ không phải chịu đựng lâu, vì trời đã bắt đầu ấm lên. Chi phí điện đó, ít nhất là trong phạm vi ngắn hạn, có lẽ sẽ chỉ ảnh hưởng đối với các hệ thống bán lẻ .
Will Englund
Nguồn: The Texas grid got crushed because its operators didn’t see the need to prepare for cold weather
Ngày 16 tháng 2 năm 2021
Thụy Mân dịch
****
'Sa mạc' Texas bỗng thành Bắc Cực, 2,7 triệu hộ dân Texas mất điện, 31 người Mỹ chết do bão mùa đông
Một cơn bão mùa đông 'chưa từng có' đã khiến 31 người chết và khoảng 2 triệu 7 hộ dân ở bang Texas, Mỹ bị mất điện, không thể sưởi ấm. Cơn bão tàn phá trên một vùng rộng lớn ở miền trung và miền nam, mang theo băng tuyết dày đặc.
Theo hãng tin Reuters, có hơn 150 triệu người Mỹ ở 26 tiểu bang, từ Texas tới Maine, bị ảnh hưởng bởi bão này. Cơ quan dự báo thời tiết quốc gia Mỹ cho biết cơn bão sẽ di chuyển lên vùng đông bắc, mang theo tuyết dày và băng giá cùng "gió lạnh nguy hiểm hoặc đe dọa tính mạng".
Ngoài ra, một cơn bão khác có thể xuất hiện vào ngày 17-2, gây thêm tuyết, băng và mưa đá tại khu vực từ Texas sang Kentucky, qua Washington D.C. và đến New York, New Jersey, Boston. Thời tiết lạnh thấu xương sẽ kéo dài ít nhất đến 19-2.
Tại khu vực phía nam nước Mỹ, trong đó có Texas, nhiều người dân bất ngờ trước bão tuyết lớn bất thường. Đa số người dân nơi đây ít có kinh nghiệm đối phó với thời tiết giá lạnh.
Ngày 15-2, Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố tình trạng khẩn cấp ở Texas để giúp tiểu bang này tiếp cận các nguồn hỗ trợ liên bang.
Texas vốn được biết tới với những sa mạc và những đợt nóng khắc nghiệt, nhưng giờ đây bị phủ lớp băng dày. Theo Đài BBC, Texas đã ghi nhận nhiệt độ Bắc Cực, nhiều nơi rơi xuống âm 18 độ C hôm 14-2.
Hơn 760 chuyến bay bị hủy tại sân bay quốc tế Dallas-Fort Worth trong kỳ nghỉ cuối tuần. Sân bay George Bush ở Houston thông báo đóng cửa cho đến ít nhất là 13h ngày 16-2 do thời tiết khắc nghiệt.
Do nhiệt độ giảm sâu, nhu cầu dùng điện sưởi ấm tăng vọt, bộ phận điều độ điện của Texas đã buộc phải cắt điện luân phiên.
"Trong lịch sử của chúng tôi với tư cách là nhà điều hành lưới điện, đây là một sự kiện chưa từng có, lần đầu tiên chúng tôi phải cắt điện luân phiên", Lanny Nickell, phó chủ tịch đơn vị cung cấp điện ở Texas, xác nhận.
Chính quyền và cơ quan chức năng ở Texas phải ra thông báo khẩn kêu gọi người dân hạn chế sử dụng điện để tránh kịch bản mất điện toàn hệ thống không kiểm soát được.
