Trong tuần qua, hình ảnh một quan cán bộ đeo đồng hồ Rolex, tay cầm điếu xì gà đứng tiếp dân oan Thủ Thiêm lan truyền trên mạng xã hội gây nhiều bàn tán xôn xao. Quan ấy được xác định là Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương của Thanh Tra Chính phủ, một loại quan lớn của chế độ.
Sự khó chịu của người dân bùng lên thành những lời dè bỉu, chê trách nặng nề. Vì lẽ với chức vụ Trưởng ban cấp trung ương, hình ảnh của anh Điệp cho thấy một thái độ bất xứng của một cán bộ cao cấp của đảng trong khi thi hành nhiệm vụ của mình.
Trong nhiều năm gần đây, cán bộ nhà nước thay vì là tấm gương “đạo đức liêm khiết” như đảng thường tự hào, lại gắn liền với hình ảnh xa hoa của những biệt phủ toà ngang dãy dọc, không kém của ông hoàng bà chúa. Quả thật họ không ngần ngại phô trương sự giàu có của mình bằng đủ mọi cách giữa cảnh khốn cùng của dân nghèo.
Thật ra, nếu như anh Nguyễn Hồng Điệp cầm điếu xì gà gặp dân oan ở vườn hoa Mai Xuân Thưởng (Hà Nội) hay ở công viên Hoàng Văn Thụ (Sài Gòn) chắc không mấy ai để ý. Và dù anh có được báo chí chiếu cố tung hình anh lên trong lúc phì phèo điếu xì gà cũng không làm ai quan tâm. Vả chăng anh cũng có quyền chè chén, hưởng thụ nơi trà đình tửu điếm như bao nhiêu cán bộ đảng khác sau một ngày mệt mõi “vì dân phục vụ”. Người dân đã quá quen và chịu đựng được từ năm này qua năm khác cảnh phè phỡn lên đời của giai cấp “đày tớ dân” này.
Bất quá người ta chỉ phê phán một câu nhẹ nhàng, coi như đó là phong cách của giới “quý tộc đỏ” thời kinh tế thị trường. Thế nhưng lần này, trong lúc vụ khiếu kiện đất đai Thủ Thiêm đi vào ngõ cụt và sự phẫn nộ của người dân đang dâng cao, anh Điệp đứng ra tiếp dân với thái độ quan liêu như thế nên bị dư luận mắng mỏ tới nơi tới chốn là đúng.
Cho đến nay qua 20 năm bị cướp đất một cách trắng trợn, dân oan Thủ Thiêm cảm thấy họ tiếp tục bị lừa gạt qua ít nhất 3 lần tiếp xúc của UBND Thành Hồ. Hình ảnh anh Điệp Trưởng ban Tiếp công dân rơi vào giữa cơn bão phẫn nộ của mọi người và điếu xì gà sang trọng giá bạc triệu của anh chính là mồi lửa gây ra đám cháy bất ngờ. Dân oan Thủ Thiêm đã nhìn thấy tất cả sự thật về thói khinh bạc, bất nhân của những kẻ mới ngoi lên từ mảnh đất cướp được của họ.
Thật ra người dân cũng chẳng ganh ghét gì sự giàu sang của cán bộ cho dù tài sản cán bộ được vun bồi một cách đáng nghi ngờ. Làm sao kiểm tra nguồn gốc tài sản ấy khi chính Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng đánh tiếng rằng “vấn đề kê khai tài sản cán bộ là vấn đề rất khó, nhạy cảm bởi nó liên quan đến quyền đời tư, quyền bí mật cá nhân.” Nói cách khác, không được đụng đến…nó.
Vấn đề tiếp dân, thật ra trong não trạng của cán bộ cộng sản, họ luôn tự cho mình thuộc tầng lớp có đặc quyền cai trị “do lịch sử giao phó”. Vì thế, họ nghĩ rằng việc “tiếp công dân” để giải quyết những oan khiên của dân là sự ban bố ơn huệ cho dân, chứ không phải là nhiệm vụ của người công bộc phải làm. Đã từ lâu nhóm chữ “đày tớ dân” đã trở thành một thứ trò hề bị người dân đem ra bêu riếu khi có dịp, vì cán bộ cộng sản đã thực sự hành xử như “cha mẹ dân”.
Như một dân oan Thủ Thiêm đã phát biểu, vụ cướp đất tiếp theo là khiếu kiện đã xảy ra hơn 20 năm, hay chính xác là 23 năm. 23 năm trên con đường đau khổ từ Nam chí Bắc, đã diễn ra trong máu và nước mắt biết bao vụ kiện, những lần tập họp van xin từ người dân. Nhưng cái tổ chức công quyền của thành phố HCM gọi là UBND ấy và ngay cả chính quyền trung ương cũng không hề quan tâm và chưa bao giờ đặt vấn đề giải quyết khiếu tố của dân. Ngược lại cái chính quyền “vì dân” này còn sử dụng công cụ bạo lực công an, dân phòng để đàn áp, cưỡng chế, đập phá chùa chiền nhà cửa của dân không nương tay.
Chuyện khôi hài hơn nữa là mới đây, Tất Thành Cang, Phó bí thư Thành uỷ HCM được giao thêm nhiệm vụ làm Trưởng ban chỉ đạo “về đổi mới, tăng cường hoà giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại toà án hai cấp”. Tất Thành Cang là nhân vật bị dư luận lên án là đã đóng vai trò đen tối trong vụ cướp đất Thủ Thiêm của phe cánh Lê Thanh Hải, Nguyễn Văn Đua và Nguyễn Thị Quyết Tâm. Cho tới nay bọn thủ ác này chưa ai bị sờ gáy.
Cang cũng chính là người có trách nhiệm lớn nhất trong vụ bán khu đất công 32,5 ha ở Nhà Bè cho công ty Quốc Cường Gia Lai với“giá bèo”. Sau vụ lùm xùm này Cang bị “đề xuất” kỷ luật nhưng cho tới nay “đề xuất” vẫn nằm im trên bàn giấy, còn Cang thì được ban thêm chức vụ mới Trưởng ban Ban Chỉ đạo. Phen này dân oan Thủ Thiêm còn hy vọng gì vào Ban chỉ đạo này?
Chuyện cán bộ nhà nước phải tổ chức tiếp dân chẳng qua vì nằm trong thời gian ông Trọng tung ra vụ đốt lò, nên bắt buộc họ phải làm một cách miễn cưỡng. Chính yếu tố miễn cưỡng này mới xảy ra cảnh anh Nguyễn Hồng Điệp cầm xì gà trong tay khi “tiếp công dân.” Rõ ràng là quan Trưởng ban Tiếp dân Nguyễn Hồng Điệp coi đám dân oan Thủ Thiêm vây chung quanh không ra gì và rồi mọi khiếu nại sẽ hoàn toàn thả nổi như lâu nay.
Qua câu chuyện tiếp dân của Nguyễn Hồng Điệp, dân oan Thủ Thiêm nên cùng nhau bàn lại biện pháp đối phó với một chính quyền mang bản chất lường gạt là chính. Không thể tiếp tục van xin bồi thường hay cầu khẩn, kiến nghị chính quyền cộng sản giải quyết khiếu tố trên sự công bằng, hợp pháp.
Và nhất là không thể để cho bọn cán bộ tham ô tiếp tục câu giờ để từng bước chúng cho chìm xuồng các vụ án oan.
