Adrian Geiges – Welt
Sau nhiều ngày biểu tinh phản đối các biện pháp chống dịch corona hà khắc ở nhiều địa phương trong cả nước nay Bắc Kinh đột ngột công bố các kết quả nghiên khoa học gần đây nhất cho thấy Corona không nguy hiểm như người ta lo ngại. Chính quyền nhà nước cũng chấp nhận một số đòi hỏi của dân chúng. Một chiến lược khôn ngoan mà Chủ tịch Tập đã từng sử dụng thành công trước đây đã được áp dụng.
Ở các nước xã hội chủ nghĩa, người ta quen đọc ẩn ý. Tờ Nhân dân nhật báo đã viết trong bản tin sức khỏe hôm thứ năm "Biến thể omicron mới rất hiếm khi dẫn đến bệnh nghiêm trọng và Không có bằng chứng về Long Covid trong biến thể này."
Để chống lại ấn tượng cho rằng giới lãnh đạo đã phải cúi đầu trước những người biểu tình, tờ Global Times, phiên bản tiếng Anh viết: "Các nhà nghiên cứu Trung Quốc chứng minh rằng khả năng gây bệnh của omicron đã giảm đi rất nhiều so với các chủng mầm bệnh trước đó". Các thí nghiệm trên chuột tại Đại học Vũ Hán đã chỉ ra rằng virus hầu như không gây ra bất kỳ thay đổi bệnh lý nào trong sinh vật.
Đàn áp ở Thượng Hải
Tập Cận Bình sẽ không công bố Freedom Day (Ngày Tự do) ở Trung Quốc bởi vì ông ta không thể thừa nhận mình là một kẻ thất bại, không chịu khuất phục trước các cuộc biểu tình. Điều đó không mấy ai ở TQ quan tâm vì trong thực tế cuộc sống hàng ngày ở một số thành phố của Trung Quốc đã thay đổi. Người dân không còn bị cấm cửa, được tự do ra, vào nơi cư trú của mình. Các siêu thị không còn kiểm tra các ứng dụng Corona ở cửa ra vào.
Phó Thủ tướng Trung Quốc Sun Chunlan giải thích hôm thư tư "Khi biến thể omicron trở nên ít gây bệnh hơn và chúng ta đã có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc phòng chống Covid, cuộc chiến chống lại đại dịch của chúng ta đang chuyển sang một giai đoạn mới."
Đối với Tập Cận Bình, đây là cách giữ thể diện để thoát khỏi chính sách No-Covid của mình.
Hàng trăm cảnh sát tuần tra trên đường phố
Nhưng những người không hài lòng với điều này và đưa ra các yêu sách khác sẽ bị đe dọa bằng bạo lực. Bộ trưởng Bộ An ninh Quốc gia Chen Wenqing kêu gọi "quyết tâm trấn áp các hoạt động xâm nhập và phá hoại của các thế lực thù địch, cũng như các hành vi phạm pháp, gây rối trật tự xã hội."
Có thể đã có hàng ngàn người đã bị bắt. Những người tham gia biểu tình và người thân của họ nhận được các cuộc gọi đầy đe dọa từ cơ quan an ninh và được khuyến cáo "Đừng để những phần tử xấu ở nước ngoài lợi dụng để kích động tiến hành một kiểu cách mạng màu ở nước ta".
Hàng trăm cảnh sát, cả cảnh khuyển, tuần tra cả ngày lẫn đêm trên các đường phố nơi từng có các cuộc biểu tình diễn ra cách đây ít hôm. Cảnh sát kiểm tra điện thoại di động của người đi đường, tìm kiếm hình ảnh liên quan đến các cuộc biểu tình và các ứng dụng bị cấm như Instagram và Twitter, xóa tất cả những gì khả nghi. Kiểm duyệt trên mạng được thắt chặt.
Tại một cuộc họp báo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, giám đốc Cheng Youquan của cơ quan này đã thừa nhận một số biện pháp phòng chống "có một vài vấn đề" . Tuy nhiên, điều này không phải do bản thân chính sách No-Covid mà do các quan chức địa phương thực hiện sai chính sách này bởi đã quá năng nổ, nhiệt huyết.
Ông Tập vẫn vững như bàn thạch
Vậy giờ thì giải quyết vấn đề như thế nào? Phải chăng những người biểu tình là thế lực thù địch xâm nhập, phá hoại? Hay người dân sẽ chấn chỉnh các cá nhân mắc sai lầm ở địa phương? Các cuộc biểu tình vừa qua được so sánh với các cuộc nổi dậy năm 1989. Bởi vì phong trào đã lan ra khắp cả nước và đây đó có yêu cầu hạ bệ Tập Cận Bình và Đảng Cộng sản, đây là thách thức công khai với hệ thống và nhà cầm quyền.
Để hiểu hành vi của nhà lãnh đạo đảng và nhà nước Tập Cận Bình ngày nay, người ta phải nhìn vào những gì ông ta đã làm vào năm 1989. Vài tuần sau vụ thảm sát Thiên An Môn, khi quân đội đàn áp dữ dội các cuộc biểu tình gây nên cái chết của khoảng 2.600 người và 7.000 người bị thương, lần đầu tiên dân chúng khắp nước biết đến ông. Tiếp đó là hình ảnh ca sĩ nổi tiếng Bành Lệ Viên, vợ Tập Cận Bình, biểu diễn trước các đơn vị quân đội.
Một bài báo trên tờ Nhân dân Nhật báo của Đảng đề cập đến vụ bê bối tham nhũng ở quận Ninh Đức một địa phương còn hết sức khó khăn, thiếu đói, Tập Cận Bình từng là người lãnh đạo đảng vào thời điểm đó. Tại đây có 7.392 quan chức đảng có biệt thự riêng được xây dựng bằng tiền lấy từ ngân sách dành cho giáo dục và cứu trợ thiên tai của nhà nước. Tập Cận Bình đã phanh phui ra vụ này và trừng trị thẳng tay bọn tham nhũng.
Tín hiệu cho người dân Trung Quốc lúc bấy giờ là không cần thay đổi hệ thống, đảng vẫn có thể tự sửa chữa sai lầm. Kể từ đó, đây là con đường của Tập Cận Bình, ông ta lắng nghe những bất bình của người dân, khắc phục những bất bình, đồng thời bảo vệ và củng cố quyền lực của Đảng.
Lần này cũng vậy, Tập Cận Bình đã dập tắt các cuộc biểu tình có thể nhìn thấy được. Địa vị của ông hoàn toàn vững chắc. Kể từ đại hội đảng, chỉ có những người theo ông ta còn trụ vững trên ghế lãnh đạo. Ông ta cũng đã làm trong sạch bộ máy an ninh. Người dân, đặc biệt là giới trẻ đã quá mệt mỏi với sự quấy rối, gây khó do các quyết định về phong tỏa, cách ly vì corona và các hạn chế trên Internet. Sau những buổi biểu tình ôn hòa dương cao tờ giấy trắng ở nhiều trường đại học nay chính quyền vin cớ bảo vệ sinh viên khỏi corona đã cho học sinh sinh viên nghỉ học sớm.
Nhưng ngọn lửa đã bùng phát không dễ gì có thể dập tắt hoàn toàn.
Nguyễn Xuân Hoài (Lược dịch)
