Nguyễn Văn Hoá là một nhà hoạt động trẻ ở Hà Tĩnh. Khi nhà máy Formosa xả thải gây ra thảm họa ô nhiễm môi trường tại quê nhà, anh đã dấn thân tham gia các hoạt động bảo vệ môi sinh, tích cực hỗ trợ cộng đồng dân cư tại đây đi tìm công lý.
Hoá được biết đến như là “một phóng viên đưa tin chiến trường” tại Hà Tĩnh - vào thời điểm mà vùng đất này như một thùng thuốc súng khổng lồ, vào thời điểm mà các phóng viên nhà nước theo lệnh buộc phải rời khỏi vùng đất này, và các phóng viên tự do không dám mạo hiểm bước chân vào.
Ảnh chụp từ trên cao đoàn biểu tình đối diện với lực lượng CA bảo vệ Formosa
Những hình ảnh và phóng sự do Hoá truyền đi thông qua các cơ quan truyền thông quốc tế đã giúp cho cộng đồng có cái nhìn đầy đủ hơn về tội ác mà Formosa đã gây ra, cũng như giúp cho chúng ta biết đến một cuộc đấu tranh kiên cường của những người dân tại vùng đất này.
Những gì Hoá làm, tất nhiên chính quyền Hà Tĩnh không những không ưa, mà họ còn xem anh là một đối tượng đặc biệt nguy hiểm cần phải vô hiệu hoá. Anh đã bị bắt khi chỉ mới 22 tuổi trong lúc đưa tin về một vụ án ngay tại toà án thị xã Kỳ Anh, và sau đó bị kết án 7 năm tù giam cộng 5 năm quản chế trong một phiên toà không có luật sư biện hộ vì tội “truyền chống nhà nước” khi có hành vi làm ra các phóng sự về thảm họa Formosa, gây mất niềm tin của quần chúng nhân dân vào hệ thống chính quyền.
Anh hiện đang thi hành án tại trại giam An Điền tỉnh Quảng Nam.
Hôm nay được sự đồng ý của gia đình Nguyễn Văn Hoá, tôi xin công bố bức thư mới nhất đề ngày 19/9/2018 mà Hoá đã gửi về cho gia đình. Xem qua bức thư sẽ giúp nhiều người hình dung được những khổ ải mà một tù nhân lương tâm sẽ phải nếm trải và vượt qua.
Dù khó khăn gian khổ, nhưng xem qua bức thư chúng ta hình dung được một tinh thần tuyệt vời và sự can trường của tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Hoá. Bức thư có nội dung khá nhạy cảm, nhưng đã vượt qua sự kiểm duyệt của trại giam để về với gia đình rồi phổ biến đến cộng đồng, chứng tỏ Hoá đã phải đấu tranh rất mạnh mẽ và bền bỉ mỗi ngày từ trong chốn lao tù.
Tôi xin mạn phép được tóm lược bức thư:
1. Hoá cho biết mình đã bị Phó giám thị trại giam công an tỉnh Nghệ An đánh đập ngay tại Phòng cách ly của toà án khi ra làm chứng tại phiên toà xử ông Lê Đình Lượng tại Nghệ An vào ngày 16/8/2018.
Tại phiên xử này, chính quyền Nghệ An muốn dùng Hoá (cùng với Nguyễn Viết Dũng) làm nhân chứng để chống lại ông Lê Đình Lượng, nhưng cả 2 đã phản cung, bênh vực cho ông Lượng, phản bác cáo buộc quy chụp nhắm vào ông Lượng. Thế là Hoá bị lôi vào phòng cách ly của toà án và bị Phó giám thị trại giam đánh đập tại đây, và sau đó toà không cho Hoá tiếp tục làm nhân chứng với lý do “nhân chứng bị đau bụng”.
Hoá đã làm đơn tố cáo về hành vi “đánh đập nhân chứng ngay tại toà” của Phó giám thị trại giam công an tỉnh Nghệ An nhưng đến nay vụ việc vẫn chưa được giải quyết.
2. Hoá đang bị khối u ở chân nhưng trại giam chỉ khám mà không chữa trị. Hoá có làm đơn bày tỏ nguyện vọng được trại giam đưa đi chữa trị y tế kiệp thời nhưng vẫn chưa được trại giam chấp thuận.
3. Hai điều tra viên tỉnh Hà Tĩnh có hành vi trái luật khi liên tục đến trại giam để thẩm vấn và điều tra những vụ việc mà Hoá không liên quan, và còn đe dọa tiếp tục khởi tố Hoá ở các vụ án khác. Và Hoá phản ánh việc an ninh điều tra (A92) tỉnh Hà Tĩnh không thực hiện việc tiêu hủy trang facebook của Hoá theo bản án của toà án, mà lại chiếm đoạt và sử dụng hoặc giả mạo facebook của Hoá để làm việc bất hợp pháp.
4. Hoá phản ánh việc bắt mình vào ngày 11/1/2017 ngay tại toà án Thị xã Kỳ Anh (Hà Tĩnh) đã vi phạm thủ tục tố tụng.
5. Hoá mong muốn được thực hiện quyền tự do tôn giáo của tù nhân theo Luật tôn giáo tín ngưỡng bằng việc kêu gọi một Linh mục đồng ý vào trại giam để ban bí tích Giao Hoà và Thánh Thể trong Lễ Phục Sinh.
6. Hoá căn dặn gia đình, trong một tháng mà không nhận được 1 cuộc gọi điện thoại và 2 bức thư từ Hoá, là Hoá đang “gặp chuyện” và gia đình cần phải liên hệ làm việc với Giám thị trại giam ngay.
Cách đây khoảng một tuần, gia đình đã thăm gặp Hoá. Theo thông tin từ gia đình cho biết, trước đây Hoá bị giam cùng với anh Nguyễn Bắc Truyển, nhưng hiện nay Hoá đang bị giam cùng buồng với anh Nguyễn Hữu Quốc Duy.
