“…Nền kinh tế số của Việt Nam phát triển chưa mạnh mà đã bị ĐCS dựng rào cản để “chăm sóc từ trong trứng nước”. Đó là “tầm nhìn xa” của ĐCS, các công ty công nghệ tư nhân ở Việt Nam liệu mà sống…”
Đỗ Ngà
Bẫy thu nhập Trung Bình là rào cản thể chế. Khi nền kinh tế đạt mức thu nhập bình quân đầu người khoảng từ 12 đến 14 ngàn đô la Mỹ/người/năm thì cần phá vỡ cơ chế cũ để nền kinh tế tiến lên. Trung Quốc đang ngày một tiến gần đến ngưỡng của cái bẫy ấy.
Hồi đầu tháng 4/2020 ông tỷ phú Jack Ma có bài phát biểu dài 21 phút, ông Ma đã công khai chỉ trích Bắc Kinh kìm hãm sự đổi mới và cho rằng các ngân hàng truyền thống hoạt động như "các cửa hàng cầm đồ" vì luôn yêu cầu thế chấp trước khi vay. Trong phát biểu đó, ông Jack Ma còn muốn thay thế vai trò hệ thống ngân hàng truyền thống với khẳng định rằng “ông có thể giúp giải quyết các vấn đề tài chính của Trung Quốc thông qua đổi mới”. Nói chung với sự lớn mạnh của Alibaba, Jack Ma thấy rằng cơ chế xưa nay của Trung Quốc đang là rào cản kìm hãm doanh nghiệp của ông.
Được biết, hệ thống tài chính ngân hàng của Trung Quốc cũng như Việt Nam, ngoài ngân hàng trung ương (ở Trung Quốc có tên là “Ngân Hàng Nhân Dân Trung Quốc”) bắt buộc phải thuộc quyền quản lý của nhà nước thì chính quyền Trung Quốc còn sở hữu nhiều ngân hàng thương mại để điều tiết dòng chảy tiền tệ và thông qua đó, ĐCS kiểm soát chặt chẽ nền kinh tế và điều khiển các doanh nghiệp lớn nhỏ.
Với sự lớn mạnh của Alibaba và tham vọng đã thể hiện, Jack Ma đã làm cho Tập Cận Bình giật mình bởi con người ông Ma có tham vọng lớn và hoàn toàn có khả năng thực hiện điều ông muốn làm. Nếu Jack Ma thay thế hệ thống ngân hàng thương mại, thì công cụ kiểm soát nền kinh tế của ĐCS Trung Quốc bị suy yếu. Đây là điểm mấu chốt mà Tập Cận Bình đưa Jack Ma vào diện “được chăm sóc đặc biệt”. Giống như ĐCS Việt Nam, ĐCS Trung Quốc cũng sẽ cấm những gì mà nó không thể kiểm soát nổi, và muốn ngăn không cho Alibaba lớn mạnh hơn ĐCS Trung Quốc thì ngay từ lúc manh nha, Tập Cận Bình phải ra tay với Jack Ma.
Để thực hiện dã tâm, ngày 3/11/2021 Tập cho chặn kế hoạch IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) tập đoàn Ant Group của Jack Ma. Được biết nếu IPO thành công, vốn hóa thị trường của Ant Group có thể lên đến 313 tỷ đô la. Tiếp sau việc chặn IPO của Ant Group là cấm Jack Ma xuất cảnh để điều tra. Chưa hết, vào tháng 4/2021 ông Tập còn cho phạt Alibaba của Jack Ma số tiền 2,8 tỷ đô la vì tội “độc quyền”. Cũng tham vọng rất lớn nhưng Elon Musk ở Mỹ hoàn toàn tự do không hề vướng víu gì còn Jack Ma thì đụng phải bức tường thể chế rất khó vượt qua.
Các công ty công nghệ bao giờ cũng lớn rất nhanh nên nó đã đụng rào cản thể chế sớm hơn những loại doanh nghiệp khác. Đó là trường hợp của Trung Quốc, hiện nay họ đã tiến sát ngưỡng bẫy thu nhập trung bình. Còn Việt Nam, với mức thu nhập tầm 3000 đô la/người/ năm thì còn cách ngưỡng bẫy thu nhập trung bình rất xa thì sao? Được biết trong văn kiện đại hội 13, ĐCS dự định năm 2030, Việt Nam cơ bản là nước “có mức thu nhập trung bình cao”. Vậy mức đấy là cỡ nào? Tầm từ 10 đến 12 ngàn đô la/người/năm tức bằng với Trung Quốc hiện nay. Rất tham vọng nhưng không biết ĐCS sẽ thực hiện nó bằng cách nào?!
Ngày 3/5/2021 trên báo Vneconomy có cho biết, Bộ Thông Tin và Truyền Thông sắp có Vụ mới đảm trách về kinh tế số. Nhiệm vụ của bộ này nói thẳng ra là kiểm soát thông tin, họ cũng giống như quan thầy của họ nên cũng sợ rằng, các công ty công nghệ sẽ lớn nhanh và vượt ra ngoài tầm kiểm soát. Chính vì thế mà vụ này mới ra đời. Đấy! ĐCS họ “đã biết lo xa chứ không còn thiển cận” như xưa nữa.
Thực tế các công ty công nghệ của Việt Nam còn tí hon lắm, còn xa mới được như Alibaba của Jack Ma. Tuy nhiên khi thấy quan thầy đối phó với những ông lớn công nghệ thì “đồ đệ” cũng lo làm theo mặc dù Việt Nam chưa có công ty công nghệ nào đe dọa được khả năng kiểm soát của ĐCS. Qua hành động của thầy trò “núi liền núi, sông liền sông” của hai ĐCS, thì Trung Cộng họ cắt cánh con vịt mái đang đẻ trứng nhưng ĐCS Việt Nam thì họ lại đang dự tính cắt cánh luôn cả vịt non. Nền kinh tế số của Việt Nam phát triển chưa mạnh mà đã bị ĐCS dựng rào cản để “chăm sóc từ trong trứng nước”. Đó là “tầm nhìn xa” của ĐCS, các công ty công nghệ tư nhân ở Việt Nam liệu mà sống.
Đỗ Ngà
Tham khảo:
- https://zingnews.vn/ngan-ant-group-ipo-trung-quoc-dang-be...
- https://thanhnien.vn/.../nghi-an-ti-phu-jack-ma-bi-trung...
- https://soha.vn/trung-quoc-phat-alibaba-28-ty-usd-vi-doc...
- https://vneconomy.vn/bo-thong-tin-va-truyen-thong-sap-co...
- https://dantri.com.vn/.../dat-muc-tieu-den-2030-viet-nam...
