Tình hình ở Ý và bài viết của bác sĩ Daniele Macchini sau khi đăng lên FB đã được Thời báo New York công bố với độc giả. Bài dịch ra tiếng Việt của Trần Thành. Mượn từ nhà bạn @Kim Chi:
Sau khi suy nghĩ rất lâu, tôi quyết định viết ra những lời này cho những người không trong giới y khoa biết về kinh nghiệm chiến đấu covid-19 của chúng tôi ở Bergamo.
Tôi hiểu là chúng ta không nên lo sợ, nhưng ngày nào sự thật về sự nguy hiểm của covid chưa lọt vào tai của những người phàn nàn về chuyện không được đi tập gym, hay không được xem bóng đá, thì tôi thấy thật run sợ và khốn nạn.
Tôi cũng hiểu nhiều người lo lắng cho ảnh hưởng tới nền kinh tế, và tôi cũng thế. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại chúng ta phải chấp nhận một thực tế là hệ thống y tế Ý đã toang, tôi muốn đề cập đến khía cạnh covid tàn phá hệ thống sức khoẻ của con người như thế nào.
Tôi rùng mình khi nghĩ lại, chỉ một tuần trước đây khi dịch vẫn còn chưa đến, chúng tôi đã được lệnh chuẩn bị kĩ càng, sơ tán bệnh nhân, khử trùng bệnh viện, kê thêm giường, dọn dẹp các chướng ngại vật. Tất cả những sự chuẩn bị vội vã này mang tới cho bệnh viện nơi tôi ngày ngày làm việc một sự tĩnh lặng và trống rỗng một cách siêu thực mà tôi chẳng thể hiểu được. Chúng tôi đã chuẩn bị đón đợi một cuộc xâm lăng mà tất cả không thể ngờ lại có sức tàn phá kinh khủng như vậy.
Tôi vẫn nhớ ca trực đêm của tôi một tuần trước, tôi lo lắng đến mức không ngủ được để chờ mẫu xét nghiệm đầu tiên của bệnh nhân nhiễm covid được gửi tới để tôi trực tiếp điều tra về con virus này. Lúc đấy tôi bất giác mỉm cười, nghĩ là mình có khi lo lắng thái quá chăng, nhưng bây giờ tôi đã thực sự thấy những gì đang xảy ra.
Cuộc chiến đã chính thức bắt đầu và chúng tôi hứng trọn từng đợt tấn công liên miên của kẻ thù ngày và đêm. Từng ngày trôi qua, số lượng những người bệnh khốn khổ lê lết vào phòng cấp cứu ngày càng đông. Họ nói họ có cảm giác như đang bị cúm. XIN HÃY DỪNG NGAY VIỆC NÓI RẰNG ĐÂY LÀ CÚM. Từ khi làm việc ở bệnh viện Bergamo 2 năm nay, tôi chưa từng thấy ai bị cúm mà phải cấp cứu cả. Những người bệnh này đã nghiêm chỉnh chấp hành lời khuyên của chính quyền, tự cách ly ở nhà từ một tuần đến 10 ngày, nhưng bây giờ họ không thể chịu được nữa. Họ không thể thở được, họ thiếu oxy.
Hiện tại có rất ít loại thuốc tạm thời để làm chậm con virus này. Bệnh nhân có chiến đấu với con covid hay không chủ yếu là dựa vào sức đề kháng của chính cơ thể họ.
Chúng tôi chỉ có thể hỗ trợ khi họ không thể chịu được nữa. Chúng ta phải chấp nhận một thực tế là chỉ có chính cơ thể chúng ta mới chống chọi lại được con virus. Chúng tôi đang thử nghiệm những liệu pháp kháng khuẩn trên con virus này và từng ngày qua mỗi ngày chúng tôi lại học thêm được một chút về hành vi của chúng. Việc tự cách ly ở nhà không thể thay đổi tình trạng của căn bệnh.
Việc thiếu giường trầm trọng và các hoàn cảnh tuyệt vọng bắt đầu kéo tới. Từng khoảng trống trong bệnh viện được lấp đầy bởi người bệnh với tốc độ kinh hoàng. Các bảng hiển thị với tên của bệnh nhân, với các màu khác nhau tùy thuộc vào đơn vị phẫu thuật, giờ đây đều có màu đỏ và thay vì phẫu thuật có chẩn đoán, luôn luôn giống nhau: viêm phổi.
Xin hỏi các vị có loại cúm nào mang đến thảm kịch kinh hoàng như vậy??? Tôi sẽ nói sự khác biệt giữa covid và cúm (bây giờ tôi sẽ nói kĩ thuật một chút): với cúm thường, ngoài việc lây lan rất là chậm, những trường hợp biến chứng rất là hiếm. Chỉ có con VIRUS là có thể phá huỷ hệ thống bảo vệ hệ hô hấp trong cơ thể chúng ta, để những VI KHUẨN vẫn thường trú tự nhiên bắt đầu tàn phá cơ thể chúng ta. Người trẻ thì đỡ chứ người già thì xác định là nguy rồi. Covid 19 nguy hiểm hơn SARS ở chỗ nó tấn công thẳng vào các túi phổi, lây nhiễm làm vô hiệu hoá chức năng của túi phổi. Thường thì bệnh nhân nhập viện vài ngày là bắt đầu suy hô hấp nặng, những bình oxy thường được để sẵn trong phòng bệnh không thể đủ.
Xin lỗi tôi phải nói thẳng ra là nước chúng ta người trên 65 tuổi rất nhiều, mà ai đến tuổi đấy mà chả có tiền sử bệnh này bệnh kia. Covid rất ưa những người béo phì hoặc huyết áp. Những người trẻ mà có tiền sử bệnh về đường hô hấp cũng là con mồi béo bở. Bệnh viện này ngày xưa trống trải, nhiều chỗ vắng tới mức người ta đồn là có ma, mà bây giờ chật kín người bệnh. Bệnh nhân kiệt quệ. Nhân viên kiệt quệ. Tôi nhìn những gương mặt khốn khổ vì mệt mỏi của đồng nghiệp mà tôi chưa từng thấy ở họ, đến lúc hết ca nhưng bây giờ vẫn tự nguyện ở lại làm thêm, và tôi thấy sự đoàn kết từ tất cả mọi người. Bác sĩ làm cả những việc như thay giường, việc mà hàng ngày giao cho y tá. Rất nhiều y tá vừa làm việc vừa khóc, vì có quá nhiều người chết liên tục, và họ biết rất nhiều bệnh nhân đang cố gắng sinh tồn nhưng số phận của những người đó đã chắc đã an bài.
Không còn ca kíp, không còn lịch làm việc. Không còn cuộc sống gia đình. Ngày trước tôi đã từng đi trực cả mấy tháng liền không về nhà. Tôi thề là khi tôi nghỉ trực, tôi đã làm đủ mọi cách để có thêm thời gian ở bên cạnh con trai, và dù đêm đó là đêm tôi được nghỉ trực, tôi đã không ngủ một giây nào cho đến khi tôi lại phải chia tay nó. Nhưng trong vòng 2 tuần nay tôi đã phải tình nguyện không gặp con hay bất cứ người thân nào, vì tôi sợ tôi đã nhiễm covid và sẽ lây nhiễm cho người thân. Tôi không thể kiềm chế nước mắt khi nhìn ảnh con và khi gọi video call với con.
Vậy nên bạn ơi, bạn cũng nên học cách kiên nhẫn nếu bạn không được đi xem hát, tham quan bảo tàng, hay đi tập gym. Làm ơn có lòng từ bi nghĩ đến một đống người đang chờ chết. Tôi biết đó không phải lỗi của bạn, nhưng đối với những người vẫn suy nghĩ rằng tình hình hiện nay là làm quá lên và có thể cho rằng những lời tôi nói đây là cường điệu hoá, nhất là những bạn ở những nơi đại dịch chưa kéo đến, làm ơn hãy lắng nghe giới bác sĩ chúng tôi, làm ơn chỉ nên đi ra khỏi nhà khi thực sự cần thiết, và đừng có đến những đám đông đang tranh giành nhau nhu yếu phẩm trong siêu thị, vì những nơi đó là nơi virus lây lan nhanh nhất. Nếu bạn có khẩu trang, làm ơn hãy đeo nó, thậm chí chỉ là khẩu trang vải chống bụi khi bạn làm vệ sinh hàng tuần. Đừng tìm khẩu trang y tế vì hiện tại chúng tôi đang dần cạn kiệt loại khẩu trang này. Cho đến nay chúng tôi đang phải dè xẻn sử dụng chúng vì WHO dự báo là chắc chắn loại khẩu trang này sẽ hết sạch trong sớm mai.
À, mà còn điều này, vì thiết bị y tế thiếu thốn, y bác sĩ chúng tôi rất dễ bị phơi nhiễm mặc dù đã bảo vệ kín toàn thân. Một số người trong số chúng tôi đã bị nhiễm mặc dù làm theo đúng hướng dẫn an toàn. Những đồng nghiệp bị nhiễm đó về nhà và lại lây covid cho người thân của họ. Tôi nói những điều ghê rợn này để làm nỗi sợ của bạn có thể giúp bạn nghiêm túc có những hành động thiết thực để tránh bị nhiễm con covid này. Hãy khuyên nhủ người thân của bạn, nhất là người già, hãy ở yên trong nhà, và đi chợ giúp cho họ.
Đây là công việc của chúng tôi, chúng tôi không có lựa chọn. Phương châm của chúng tôi là, cố gắng chữa càng nhiều người càng tốt, hoặc không thì cũng giúp người ta bớt đau phần nào trong khi chờ chết. Tôi không muốn nói nhiều về những gì mọi người nghĩ về chúng tôi, kể cả những người coi chúng tôi là anh hùng lẫn những người vẫn còn nghi ngờ, xúc phạm chúng tôi. Đó đơn giản là trách nhiệm hàng ngày của chúng tôi.
Lời cuối, tôi chỉ muốn nói là chúng tôi chỉ muốn làm điều thiện cứu người. Bây giờ hãy làm như chúng tôi: với hành động của chúng tôi, chúng tôi có thể cứu người hoặc giết người. Bạn cũng vậy, lời nói của bạn cũng vậy, thậm chí bạn còn có ảnh hưởng hơn chúng tôi.
Làm ơn hãy share những lời này, để giúp những nơi khác không phải rơi vào trường hợp như ở Ý./.
