NGHE HƠI NỒI CHÕ.

Pham Nguyen Truong

Xem mấy người chửi bới Trần Lệ Xuân sau khi VTV giới thiệu áo dài mà bà ta mặc (hay là cách tân, từ lâu mình đã không xem VTV) làm mình nhớ lại câu chyện với AN ngay sau khi cụ Võ Nguyên Giáp chết.

AN: Anh đánh giá các nhà lãnh đạo VN như thế nào?

Trả lời: Tôi có ở gần họ đâu mà biết. Nghe người khác nói/viết về họ rồi phán thì chỉ là nghe hơi nồi chõ thôi. Tôi không thể đánh giá họ một cách trực tiếp, tôi chỉ có thể đánh giá một cách gián tiếp.

AN: Thế nào là đánh giá trực tiếp, thế nào là gián tiếp?

Trả lời: Trực tiếp là, ví dụ, một người học cùng lớp với tôi, tôi có thể nói anh có giỏi không, có thông minh hay không. Còn người học lớp khác thì tôi không thể đánh giá được, nhận xét của tôi về người đó chỉ là nghe hơi nồi chõ thôi. Các nhà lãnh đạo thì cũng thế. Muốn đánh giá người lãnh đạo thì tôi phải là phó của ông ta. Tôi có thông tin như hoặc gần như ông ta. Sau đó, dựa vào số phương án hành động của tôi và ông ta, bao nhiêu phương án giống nhau, bao nhiêu phương án khác nhau, trong những phương án khác nhau này, bao nhiêu phương án của tôi đúng, bao nhiêu phương án của ông ta đúng. Nếu ông ta đúng nhiều hơn tôi thì tôi cho là ông ta giỏi. Còn nói theo sách báo thì cũng chỉ là nghe hơi nồi chõ thôi. Nhưng tôi có thể đánh giá một cách gián tiếp.

AN: Đánh giá gián tiếp là thề nào?

Trả lời: Ví dụ, so sánh các nhà lãnh đạo của ta với lãnh đạo Thái Lan hay Malaysia. Người của họ sang ta học nhiều hơn hay người của họ sang ta học nhiều hơn; người của họ sang ta cạo mủ cao su và làm điếm nhiều hơn hay người của ta sang nước họ cạo mủ cao su và làm điếm nhiều hơn.

Mình cho rằng đa số những người hiện nay nói về đức hạnh của Trần Lệ Xuân cũng là nghe hơi nồi chõ mà thôi.

Hơn nữa, khi VTV giới thiệu mà ấy mặc áo dài thì ta chỉ nên khen chê cái áo và người mặc có hợp hay không. Áo dài đẹp hay không đẹp, người mặc đẹp hay không đẹp liên quan gì tới đức hạnh hay chính trị?