Khi được bầu vào trách vụ tổng bí thư lần thứ hai vào tháng Giêng, 2016, ông Nguyễn Phú Trọng không dấu được sự vui mừng với tuyên bố bất hủ rằng “tôi không ngờ được trung ương tín nhiệm gần… 100%.” Quả thật lúc đó, ông Trọng không vui sao được khi mà phe nhóm của ông Nguyễn Tấn Dũng tìm mọi cách ăn thua đủ ngay trước thềm đại hội 12.
Vì thế mà ngay sau khi kiểm soát quyền lực trong vai trò tổng bí thư, ông Nguyễn Phú Trọng đã phát động chiến dịch “đốt lò” mà mục tiêu đầu tiên là phanh phui đường dây tham ô của phe Nguyễn Tấn Dũng và sắp xếp lại các phe nhóm nằm dưới sự kiểm soát của ông Trọng.
Hôm 25 tháng Bảy vừa qua, trong cuộc họp lần thứ 18 của Ban Chỉ Đạo Trung Ương về Phòng, Chống Tham Nhũng, ông Trọng trong cương vị trưởng ban chỉ đạo đã đăng đàn hãnh diện tuyên bố: “Chúng ta đã làm rất nhiều việc… đã kỷ luật nghiêm minh nhiều cán bộ sai phạm, kể cả cán bộ cấp cao, không loại trừ ai trong thời gian qua.” Và ông Trọng nhấn mạnh thêm: “Tất cả các trường hợp bị xử lý đều tâm phục khẩu phục, ăn năn hối lỗi, xin lỗi đảng, nhà nước, nhân dân, xin lỗi tổng bí thư.”
Nói cách khác là tất cả những nhân vật bị ông Trọng đưa vào tù đều răm rắp “ăn năn” và “hối lỗi.” Tại sao?
Ăn năn là sự thay đổi trong tư tưởng con người, biết mình làm sai, biết hối lỗi, hàm chứa mong muốn sửa chữa sai lầm của mình để được tha thứ. Nhưng trong trường hợp gọi là “ăn năn” của các quan chức CSVN bị truy tố ra toà về các tội tham ô, không phải họ đã hối lỗi hay biết xấu hổ vì hành vi ăn cắp, chiếm đoạt của dân.
Sự ăn năn – theo nghĩa của ông Trọng – xuất phát từ nhu cầu bản thân, muốn cầu xin một phán quyết nhẹ tội hơn. Nói cách khác, các quan chức ấy xin lỗi đảng, xin lỗi tổng bí thư không phải bày tỏ sự thành khẩn nhận tội mà chỉ mong ông Trọng giảm tội. Thế thôi!
Người ta còn nhớ vào đầu năm 2018 trong vụ án “Cố ý làm trái và tham ô tài sản” tại Tổng công ty PVN và công ty PVC, Đinh La Thăng trong phiên toà cuối cùng trước khi tuyên án đã “cúi đầu xin lỗi đảng, nhà nước…” và xin hội đồng xét xử cho về thăm cha đau nặng, ăn cái tết cuối cùng với gia đình… Còn Trịnh Xuân Thanh thì tha thiết hơn “cháu muốn gửi lời xin lỗi bác Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, rất mong bác tha thứ cho cháu…”
Thật là một vở bi hài kịch hiếm có, lột tả được sự giả dối, hèn hạ của đám cán bộ cộng sản gọi là cao cấp, khi biết sắp vào lò thì tiếp tục khúm núm xin ân huệ nơi đảng.
Đó là bản chất của thể chế xin-cho, được dùng cho những kẻ có quyền thế đối với kẻ thấp kém hơn nhằm củng cố quyền lực kẻ thống trị. Chính vì thế “xin-cho” là một nguyên tắc bất thành văn mà các phe phái có những lợi ích khác nhau trong đảng dựa vào nhau mà sống. Những vụ truy tố hay kỷ luật gần 300 cán bộ tham ô từ Bộ Chính Trị, trung ương đảng và bí thư các cấp mà ông Trọng khoe khoang trong cuộc họp đều nằm trong khuôn khổ này.
Chẳng những thế, trong nhân dân, trong xã hội đời thường lại càng phải tôn trọng quy định của cơ chế xin-cho này để công việc được trót lọt và cán bộ có cơ hội kiếm tiền trà nước.
Cũng trong kỳ họp thứ 18 nói trên, ông Trọng còn ra chỉ thị xét xử 9 vụ án trọng điểm từ nay đến cuối năm 2020. Đó là những vụ án mà cuộc điều tra kéo dài nhiều năm nay được xới lên vào cuối nhiệm kỳ khoá 12. Như 2 vụ vi phạm liên quan đến đất đai tại TP.HCM SABECO và Dự án số 8-12 Quận 1, hay Dự án xây dựng Nhà máy Ethanol Phú Thọ, Dự án Cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi, và vụ TISCO 2 (Cải tạo và mở rộng sản xuất công ty Gang thép Thái Nguyên) mà trách nhiệm có liên quan đến 2 quan chức lớn Vũ Huy Hoàng và Hoàng Trung Hải.
Ông Trọng chống tham nhũng tuy có vẻ rầm rộ nhưng thử hỏi ngoài số năm tù, kết quả việc thu hồi tài sản bị tham nhũng chiếm đoạt hay gọi là thất thoát được bao nhiêu?
Các con số thống kê cho biết trong nửa đầu năm 2020, các cơ quan thi hành án đã thu hồi hơn 37 ngàn tỷ trên cả nước. Còn các vụ án do ban chỉ đạo theo dõi đã thu hồi được trên 11.700 tỷ. Những con số ấy thật quá khiêm nhượng khi so sánh với hàng trăm ngàn tỷ đồng bị quan chức tham nhũng thổi bay. Phải chăng đó là chống tham nhũng, kỷ luật cán bộ nhưng vẫn “nhân văn” như lời ông Trọng tự khen trước các đồng chí của mình?
Dư luận cho rằng đây chỉ là ván bài nhằm thu hút sự chú ý để người trong đảng và ngoài đảng thấy tổng bí thư rất quan tâm chống tham nhũng… thế thôi. Còn chuyện Biển Đông, chuyện phục hồi kinh tế hay chuyện chống dịch bệnh trở thành chuyện của ai đó mà thôi.
Phạm Nhật Bình
