Nguyễn Thông Cái pa nô sỉ nhục Mỹ ở bìa đường Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) dù đã được dỡ bỏ nhưng tiếng xấu thì không gột được. Cần nói ngay rằng nội dung pa nô đó là kiểu/mô đen tuyên truyền thường thấy ở xứ này bao lâu nay. Họ chấp hết, còn đúng sai, hay dở kệ. Dựng cái pa nô nội dung tuyên truyền, ngay "giữa của giữa" thủ đô không phải chuyện đùa, muốn dựng thì dựng. Nó được duyệt từ cấp rất cao, đủ ban bệ ngành, chứ không phải thằng doanh nghiệp nào đó muốn làm thì làm, muốn dựng thì dựng. Rồi cũng chả "chết" đứa nào, trừ vài đứa tép riu kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc. Một tấm pa nô (dân gian gọi là pa nô chim ỉa) như vậy được thiết kế công phu, hàm ý "sâu sắc", tôi đồ rằng khi nó mới hình thành có ối kẻ cấp trên vỗ tay khen ngợi. Đảm bảo chẳng phải chỉ có bản sỉ nhục độc nhất này dựng ven đường Đinh Tiên Hoàng ngó ra hồ Gươm mà có rất nhiều bản khác được ngạo nghễ khắp nơi, chả biết đã được lặng lẽ thu hồi chưa. Làm gì có chuyện pa nô độc bản. Dẹp tấm pa nô này cũng chả giải quyết được gì khi hằng ngày trên tivi, báo chí, loa tuyên truyền, khẩu hiệu giăng khắp chốn vẫn cứ một mực "kháng chiến chống Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước", vẫn hát "diệt đế quốc Mỹ, phá tan bè lũ bán nước", "còn giặc Mỹ cọp beo, ấy còn giặc Mỹ cọp beo", "Vì nhân dân ta ra đi, diệt hết lũ đế quốc Mỹ, cờ giải phóng tung bay hùng vĩ"... Hận thù đã ăn vào trong máu rồi, không sửa được. Hôm qua tôi vô tình ngồi cạnh mấy người trẻ, nghe họ nhiếc móc cái cô bị kẹt xe dám nói thật lòng mình, nào là vô ý thức, non kém về chính trị; rồi đọc tút của một anh nhà báo (cùng các đồng nghiệp vào còm) chê cười một anh nhà báo khác cũng "tội" non kém chính trị, thì hiểu rằng khó gỡ tấm pa nô chim ỉa khỏi đầu họ. 50 năm trôi qua, vẫn phải chứng kiến cuộc sống đầy thù hận, xung đột, khác biệt. Đó là nỗi buồn của những người khát khao cuộc sống yên vui thực sự.

Dân Trần Việt Nam sẽ vừa vay vốn của Trung Cộng vừa mời Trung Cộng sang xây dựng tuyến đường sắt, đây không chỉ là bẫy nợ, mà còn là sự thông đồng để “rửa hàng” cho Trung Cộng tuồn vào Mỹ Ngày 15/4 Tô Lâm và Phạm Minh Chính đã dự lễ khởi động cơ chế hợp tác đường sắt Việt Nam – Trung Quốc. Trước đó, ngày 14/4, Trung Cộng và CSVN đã nhất trí tăng cường hợp tác thực chất trên các lĩnh vực, thành lập Ủy ban hợp tác đường sắt giữa hai Chính phủ để thúc đẩy hợp tác đường sắt. Tô Lâm cũng có đề nghị Tập Cận Bình thúc đẩy kết nối hạ tầng giao thông chiến lược, dành những ưu đãi tốt nhất về vốn vay ưu đãi, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực, nỗ lực cao nhất trong triển khai để bảo đảm tiến độ dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. Điều này có nghĩa là Việt Nam sẽ vừa vay vốn của Trung Cộng vừa mời Trung Cộng sang xây dựng tuyến đường sắt này. Hồi đầu tháng 4, ông Phạm Minh Chính cũng đã yêu cầu Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính làm việc với phía Trung Quốc để đàm phán hiệp định khung để ký hiệp định vay trong tháng 11 ngay sau khi phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. (2) Và từ ngày 19/2, 455/459 Đại biểu Quốc hội đã bỏ phiếu tán thành, thông qua Nghị quyết Về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. Với tổng mức đầu tư 203.231 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành năm 2030. (3) Nhắc lại những diễn biến này để thấy rằng cả hệ thống chính trị, từ Quốc hội, tới Chính phủ và Đảng CSVN đều đã thống nhất, “quyết tâm cao” để vay vốn và mời Trung Cộng xây tuyến đường sắt này. Có hai vấn đề cần nói ở đây, là bẫy nợ và việc “rửa hàng” cho Trung Cộng tuồn vào Mỹ. Người dân Việt Nam có lẽ chưa quên bài học cay đắng từ tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông. Một dự án “hợp tác hữu nghị” nhưng kéo dài gần cả thập kỷ, đội vốn lên gần gấp nhiều lần, chất lượng vận hành bấp bênh, phụ thuộc hoàn toàn vào công nghệ và kỹ sư Trung Quốc. Chưa kể khoản vay khổng lồ kèm theo những điều kiện ngặt nghèo, khiến chúng ta không khác gì con nợ bị siết cổ bằng chính sợi dây mình tự buộc. Hay bài học từ tuyến đường sắt cao tốc Lào – Trung. Công trình được khởi công năm 2016, hoạt động từ tháng 10/2021 với hợp đồng ban đầu trị giá 1,2 tỷ USD, sau đó tăng lên 6 tỷ USD. (4) Lào, một quốc gia nhỏ bé, bị mê hoặc bởi lời hứa phát triển, chấp nhận vay vốn khổng lồ từ Trung Quốc để rồi rơi vào cảnh lỗ nặng, ít khách, không có khả năng trả nợ, và cuối cùng phải chấp nhận bàn giao những phần tài sản công để trừ nợ. Và Lào không phải là ngoại lệ. Hàng chục quốc gia khác, từ châu Phi tới Nam Á, đang dở khóc dở cười vì những “dự án hợp tác” với Trung Quốc – một mô hình đầu tư chỉ thấy lợi cho bên “cho vay”. Vậy tại sao Việt Nam, một quốc gia đã có đầy đủ bài học từ quá khứ vẫn tiếp tục đặt cược vào một dự án không rõ hiệu quả, và lại đi vay nợ từ chính quốc gia đang vướng vào hàng loạt tranh cãi về “bẫy nợ” khắp toàn cầu? Hãy nhìn vào thực tế, tuyến đường sắt này về bản chất là con đường huyết mạch giúp Trung Quốc đưa hàng hóa từ vùng Tây Nam ra cảng Hải Phòng, rồi xuất khẩu đi khắp thế giới. Đây không phải là chiến lược hạ tầng của Việt Nam, mà là một phần trong chiến lược xuất khẩu toàn cầu của Trung Quốc. Vấn đề là, từ Lào Cai, Việt Nam có gì để xuất khẩu ngược trở lại? Bao nhiêu phần trăm hàng hóa sẽ là hàng Việt Nam? Hay tuyến đường này chỉ là một “ống dẫn” hàng Trung Quốc đi xuyên qua Việt Nam để lách luật rồi tuồn qua Mỹ và phương Tây? CSVN thì lập luận rằng đây là cơ hội để cải thiện hạ tầng, thúc đẩy phát triển kinh tế vùng Tây Bắc. Nhưng phải hiểu rằng phát triển kinh tế không thể chỉ dựa vào việc đào đường, xây đường sắt để vận chuyển hàng hóa… cho nước khác. Đặc biệt là trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt nguy cơ phải chịu mức thuế suất khủng khiếp lên đến 46% khi xuất hàng sang Mỹ. Nghĩa là, hàng Việt đang bị siết chặt vì nghi ngờ có sự gian lận thương mại, có dấu hiệu thay đổi xuất xứ từ Trung Quốc. Đang bị áp lực tăng thuế, mà còn ráng xây thêm tuyến đường sắt để làm công cụ giúp hàng hóa Trung Quốc “hóa kiếp” thành hàng Việt, rồi từ cảng Hải Phòng đi khắp thế giới dưới cái mác “Made in Vietnam”. Vậy chắc chắn Việt Nam không chỉ gánh thêm món nợ khổng lồ, mà còn bị tổn hại nghiêm trọng về uy tín thương mại quốc tế, nguy cơ bị trừng phạt thêm từ các thị trường lớn như Mỹ, EU là rất rõ ràng. Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, nếu nhìn từ góc độ kinh tế quốc gia, không phải là một nhu cầu cấp thiết vào lúc này. Thứ Việt Nam đang cần không phải là con đường để vận chuyển hàng Trung Quốc, mà là hệ sinh thái công nghiệp, công nghệ, đổi mới sáng tạo, và chính sách bảo vệ hàng Việt. Chúng ta cần đầu tư vào con người, vào công nghệ, vào giáo dục, chứ không phải là cắm đầu ký vay thêm nợ, để rồi 5 năm sau lại kêu lỗ, kêu vướng mắc công nghệ, và lệ thuộc toàn diện vào nhà thầu ngoại quốc. Phải nhớ rằng bất kỳ sự hợp tác nào với Trung Quốc trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng đều cần có cái đầu lạnh và tinh thần cảnh giác cao độ. Trung Quốc chưa bao giờ cho không ai thứ gì. Những dự án “hợp tác” về bản chất là những công cụ để mở rộng ảnh hưởng địa chính trị, để kiểm soát hạ tầng và buộc các nước phải phục tùng bằng gánh nặng nợ nần. Không ai phản đối phát triển hạ tầng. Nhưng phát triển phải dựa trên lợi ích quốc gia, dựa vào nhu cầu thực tế và khả năng nội lực. Đừng nhân danh “hợp tác”, “hữu nghị” để che đậy một thương vụ đầy rủi ro, mà hệ quả có thể kéo dài cả thế hệ sau. Việt Nam không thể và không cần phải trở thành “cửa ngõ” cho hàng hóa Trung Quốc đội lốt xuất xứ, để rồi rước lấy rủi ro chính trị, thương mại và nợ nần triền miên. Bài học từ Lào, từ Sri Lanka, từ Kenya, và chính từ Cát Linh – Hà Đông… vẫn còn nóng hổi. ___________________ Tham khảo: (1) https://laodong.vn/thoi-su/viet-nam-trung-quoc-khoi-dong-co-che-hop-tac-duong-sat-1491716.ldo (2) https://thanhnien.vn/se-ky-hiep-dinh-vay-von-trung-quoc-lam-duong-sat-lao-cai-ha-noi-hai-phong-18525040518380141.htm (3) https://vtv.vn/kinh-te/chot-dau-tu-hon-83-ty-usd-lam-duong-sat-ket-noi-voi-trung-quoc-20250219091242939.htm (4) https://vietnamnet.vn/trai-nghiem-tau-duong-sat-toc-do-cao-6-ty-usd-xuyen-bien-gioi-o-lao-2146284.html (VNTB)

Vũ Đức Khanh  Chỉ khi Việt Nam cải cách thể chế – từ kinh tế đến chính trị – theo hướng dân chủ hóa, minh bạch hóa và hội nhập thật sự thì mới có thể tránh được vòng xoáy đối đầu và nghi kỵ. Cơn chấn động từ Washington Việc chính quyền Trump quyết định áp thuế quan lên hàng hóa Việt Nam ở mức đối ứng 46% không chỉ là một cú sốc thương mại mà còn là cơn địa chấn chính trị với những hệ lụy sâu rộng. Trong bối cảnh thế giới đang định hình lại chuỗi cung ứng, chiến lược cạnh tranh Mỹ – Trung bước vào giai đoạn mới, và Việt Nam nổi lên như một điểm trung chuyển thay thế, thì đòn đánh của Trump – được hậu thuẫn bởi bộ máy cố vấn diều hâu đứng đầu là Peter Navarro – đặt Việt Nam vào thế bị bao vây về pháp lý, tâm lý và đối ngoại. Đây không đơn thuần là vấn đề kinh tế. Nó phản ánh sự bất tín trong quan hệ đối tác, đánh dấu thời điểm Việt Nam phải ra quyết định chiến lược: tiếp tục “né tránh” như một nước nhỏ, hay dấn thân và định hình vai trò như một đối tác chủ động và dân chủ, sẵn sàng kiến tạo một trật tự thương mại công bằng, minh bạch và tôn trọng luật lệ quốc tế. Tư duy của Peter Navarro và mối nguy cho Việt Nam Peter Navarro là người không đơn giản. Ông không phải một nhà kinh tế học thuần túy, mà là một chiến lược gia mang trong mình tinh thần của chủ nghĩa bảo hộ, chống toàn cầu hóa và chống Trung Quốc một cách tuyệt đối. Trong mắt Navarro, thặng dư thương mại là bằng chứng của gian lận, và những quốc gia như Việt Nam – đang xuất siêu 123,5 tỷ USD sang Mỹ trong năm 2024 – đương nhiên trở thành “đối tượng tình nghi”. Tư tưởng của Navarro được thể hiện rõ trong cuốn sách Death by China (2011), nơi ông cảnh báo rằng các nền kinh tế châu Á, đặc biệt là Trung Quốc (và theo sau là Việt Nam), đang “hút máu việc làm” của người Mỹ, thao túng tiền tệ, đánh cắp tài sản trí tuệ, vi phạm tiêu chuẩn lao động và môi trường. Mặc dù Việt Nam không phải Trung Quốc, nhưng việc hàng hóa Trung Quốc đội lốt xuất xứ qua Việt Nam đã khiến Việt Nam bị nghi là “cửa sau” trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây là điểm yếu chí tử nếu không được kiểm soát. Với Navarro, ranh giới giữa Trung Quốc và các “chư hầu kinh tế” là rất mong manh. Việt Nam đang trong tầm ngắm. Những luận điểm then chốt cần nhận diện Bản danh sách “10 tội danh kinh tế” mà Navarro từng liệt kê cho Trung Quốc có thể được áp dụng phần nào cho Việt Nam. Điều đáng lo là trong con mắt của đội ngũ Trump, Việt Nam không vô tội: 3.1. Gia công vòng 2 cho Trung Quốc: Nếu Việt Nam không chứng minh được nguồn gốc xuất xứ độc lập, các doanh nghiệp FDI Trung Quốc trá hình có thể đẩy cả nền kinh tế vào khủng hoảng thương mại. 3.2. Xuất siêu quá mức: Việt Nam cần khẩn trương tái cân bằng cán cân thương mại với Mỹ, bằng việc gia tăng nhập khẩu nông sản, năng lượng và công nghệ cao của Mỹ. 3.3. Thao túng tiền tệ & trợ cấp ngành: Việt Nam đã từng bị Bộ Tài chính Mỹ đưa vào danh sách theo dõi. Mặc dù sau đó được rút tên, nhưng các chính sách tín dụng ngầm cho dệt may, thép vẫn cần được minh bạch hóa. 3.4. Vi phạm sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn lao động và môi trường: Những cáo buộc này tuy còn mơ hồ, nhưng nếu không chủ động chuẩn hóa theo tiêu chuẩn ESG toàn cầu, Việt Nam có thể bị tẩy chay khỏi các thị trường cao cấp. Thách thức và cơ hội đàm phán: Tình huống “45 ngày sinh tử” Một trong những yếu tố làm cho tình hình thêm căng thẳng là tính khẩn cấp. Tổng thống Trump đã ký xác lệnh áp thuế, nhưng có thể hoãn thi hành 45 ngày theo đề nghị của Việt Nam nếu phía Việt Nam thể hiện thiện chí đàm phán thực chất. Trong giai đoạn này, Việt Nam cần hành động với tốc độ và quyết tâm chưa từng có. Một số đề xuất đáng cân nhắc: – Ký một hiệp định thương mại song phương BTA 2.0, bao gồm không chỉ thương mại mà cả công nghệ, quốc phòng và tiêu chuẩn ESG. Điều này vừa giải quyết thặng dư thương mại, vừa khẳng định vị trí chiến lược của Việt Nam trong cấu trúc an ninh khu vực. – Thành lập tổ công tác song phương về Chuỗi cung ứng minh bạch, mời phía Mỹ tham gia giám sát ngẫu nhiên trong các khu công nghiệp, qua đó củng cố niềm tin lẫn nhau. – Tăng nhập khẩu hàng Mỹ có giá trị chính trị cao: nông sản, khí hóa lỏng, chip bán dẫn và thiết bị quốc phòng. Điều này không chỉ là con số, mà là tín hiệu chính trị rõ ràng. – Xây dựng thương hiệu quốc gia “Made in Vietnam – Trusted by the World”: Đây là lúc để chuyển hóa thách thức thành cơ hội, định vị Việt Nam như một trung tâm sản xuất chất lượng cao, minh bạch và dân chủ hóa. Cơ hội để chuyển hóa chế độ và xác lập vị thế mới Vấn đề cốt lõi không nằm ở thương mại, mà là tính chính danh và tương lai chính trị của Việt Nam. Một quốc gia bị đánh thuế vì thiếu minh bạch không thể tiếp tục giữ vai trò “bạn hàng tin cậy” của thế giới. Chỉ khi Việt Nam cải cách thể chế – từ kinh tế đến chính trị – theo hướng dân chủ hóa, minh bạch hóa và hội nhập thật sự, chúng ta mới có thể tránh được vòng xoáy đối đầu và nghi kỵ. Việt Nam cần chủ động kiến tạo một hình ảnh mới: không chỉ là công xưởng giá rẻ, mà là đối tác chiến lược đáng tin cậy trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Để làm được điều này, không thể chỉ dựa vào kỹ thuật đàm phán. Việt Nam cần có bản lĩnh chính trị để thực hiện chuyển hóa sâu sắc – không chỉ về chính sách đối ngoại mà cả về cấu trúc quyền lực trong nước. Việt Nam cần lựa chọn một con đường lớn hơn Cuộc khủng hoảng thuế quan lần này có thể là cơn địa chấn làm sụp đổ một mô hình phát triển cũ dựa vào lao động rẻ, né tránh luật chơi, và dựa dẫm vào các thế lực lớn. Nhưng cũng chính nó mở ra một lối thoát: nếu Việt Nam dám chuyển hóa, dám đứng vào hàng ngũ các quốc gia dân chủ, minh bạch, tôn trọng pháp quyền và cam kết hội nhập thực chất, thì không những sẽ thoát được đòn trừng phạt, mà còn vươn lên thành điểm neo chiến lược trong kiến trúc toàn cầu mới. Việt Nam có thể đối thoại với chính quyền Trump, thậm chí với cả Peter Navarro, nếu có một tầm nhìn đủ xa và một tư thế đủ vững. Nhưng để làm được điều đó, Việt Nam không thể mãi đi trong bóng tối. Đã đến lúc bước ra ánh sáng. _______________________ Tham khảo: Lee, K. (2020). Economic Diplomacy and Trade Policy: The Role of Small Economies in Global Governance. Harvard University Press. Peterson, M., & Greenfield, S. (2019). Global Supply Chains and Economic Nationalism: The Case of Vietnam. Journal of International Economics, 47(3), 128-150. United Nations Development Programme. (2021). Achieving the SDGs through Sustainable Business Practices: An Analysis of ESG Trends in Asia. UNDP. World Bank. (2021). Vietnam’s Trade Balance and Its Impact on Economic Stability. World Bank Report. Office of the United States Trade Representative (2024). Vietnam Trade & Investment Summary. https://ustr.gov/countries-regions/southeast-asia-pacific/vietnam (VNTB)

Trần Huỳnh Duy Thức TÓM TẮT:
Trump đánh thuế 46% lên hàng Việt: Cơ hội thức tỉnh hay cú đánh gục? Không cảnh báo. Không thương lượng.
Đây không chỉ là một cuộc chiến thuế. Đây là cuộc tái cấu trúc thương mại toàn cầu. Chuỗi cung ứng cũ đang sụp đổ. Những dòng thương mại mới – minh bạch hơn, bền vững hơn – đang hình thành.
Ai nắm bắt được chúng, sẽ vươn lên. Ai cố giữ mô hình cũ, sẽ bị loại khỏi Dòng chảy Thời đại.
Việt Nam không thể tiếp tục tăng trưởng bằng sự im lặng, giá rẻ.
Không thể phát triển nếu không có quyền con người, không có tiếng nói phản biện, không có chủ quyền kinh tế thực sự.
Trump không quyết định tương lai Việt Nam. Chúng ta quyết định.
Hoặc đứng lên làm chủ luật chơi mới.
Hoặc bị đẩy ra ngoài – lặng lẽ. PHÂN TÍCH:
Chính quyền Trump vừa giáng một đòn thuế nặng nề xuống hàng loạt quốc gia – và Việt Nam nằm trong nhóm bị đánh nặng nhất, với mức thuế lên tới 46%. Thị trường tài chính thế giới rung chuyển, doanh nghiệp Việt Nam tá hỏa, và câu hỏi lớn nhất đặt ra: Chính quyền Việt Nam sẽ phản ứng ra sao – cúi đầu điều chỉnh hay nhìn ra con đường mới mà thay đổi vì lợi ích quốc gia? Nhưng trước khi nhìn ra bên ngoài, ta cần nhìn thẳng vào bên trong. Sự phụ thuộc của Việt Nam vào xuất khẩu, đặc biệt là vào thị trường Mỹ, là hệ quả tất yếu của một mô hình tăng trưởng thiếu chiều sâu, thiếu chủ quyền kinh tế, và thiếu minh bạch về chính sách. Hậu quả hôm nay đã được tôi và nhiều người khác cảnh báo từ 20 năm trước: phụ thuộc quá nhiều vào xuất khẩu nhờ tài nguyên, lao động rẻ. Trump không bất thường. Chính Việt Nam mới bất ổn. Nhiều người cho rằng Trump “điên rồ” khi tung ra mức thuế khủng khiếp như vậy. Nếu hiểu đúng bản chất của “Trumpism”, đây là hành động được tính toán kỹ: • Gây sốc để kiểm soát đàm phán,
• Dùng áp lực để buộc nhượng bộ,
• Tạo hỗn loạn để tái lập trật tự theo ý mình. Và Việt Nam, với thặng dư thương mại lớn, chuỗi cung ứng mang tính lắp ráp thuê, và dấu hỏi về gian lận xuất xứ hàng hóa, là mục tiêu lý tưởng để Trump khai hỏa. Nhưng điều đáng lo không phải là Trump, mà là Việt Nam đã chuẩn bị ra sao để đón cú đánh đó? Với Trump, Việt Nam là một “kẻ xuất siêu khó chịu” – giống Trung Quốc, Mexico, hoặc bất kỳ quốc gia nào khiến Mỹ “mất việc làm.” Những năm qua, hàng hóa Việt Nam đã tăng vọt tại Mỹ, nhưng chất lượng quan hệ song phương không đi kèm với đó. Việt Nam không có cơ chế bảo vệ quyền lợi người lao động rõ ràng, không minh bạch về truy xuất nguồn gốc, và cũng không chủ động thương lượng sòng phẳng. Kết quả? Mức thuế 46% là cách Trump “rút lại món quà xuất siêu.” Và nếu không phản ứng thông minh, chúng ta sẽ mất nhiều hơn chỉ là đơn hàng. Không thể mãi tăng trưởng bằng sự im lặng Sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ lẽ ra phải đi kèm với một chiến lược chủ quyền kinh tế. Nhưng điều đáng tiếc là, chúng ta đã quen với việc phát triển trong thế lệ thuộc và không coi trọng lợi ích trong nước.
Im lặng khi các tập đoàn nước ngoài thao túng thị trường. Im lặng khi người lao động bị bóc lột với mức lương rẻ mạt. Im lặng khi chính sách thuế, hải quan, ưu đãi… được điều chỉnh theo yêu cầu của nhà đầu tư – chứ không phải của người dân. Cuộc chiến thương mại này sẽ định hình lại bản đồ kinh tế thế giới Đây không chỉ là một cuộc áp thuế. Đây là cuộc tái kiến trúc lại trật tự thương mại toàn cầu, nơi những gì cũ kỹ – từ chuỗi cung ứng truyền thống cho đến cách phân phối quyền lực kinh tế – đang bị đập vỡ để hình thành một trật tự mới.
Các dòng thương mại mới sẽ xuất hiện – không còn tuân theo logic “rẻ và nhiều,” mà xoay quanh tiêu chuẩn “bền vững, minh bạch và linh hoạt.” Những chuỗi cung ứng lắp ráp, phụ thuộc vào lao động rẻ, che giấu xuất xứ… đang đến hồi kết. Quốc gia nào nắm bắt và dẫn dắt được những dòng chảy thương mại mới này – sẽ vươn lên mạnh mẽ, không cần “xin vai” ai trong sân khấu toàn cầu. Ngược lại, quốc gia nào cứ loay hoay giữ các mô hình cũ, cố bám lấy những chuỗi cung ứng cũ – sẽ bị loại khỏi tiến trình phát triển của Dòng chảy Thời đại. Việt Nam đang đứng giữa ngã ba. Một bên là bám víu – một bên là chuyển hóa. Không còn đường ở giữa. Quyền con người và chủ quyền kinh tế là hai mặt của một vấn đề Đừng nghĩ rằng thương mại và quyền con người là hai chuyện tách biệt. Một nền kinh tế không đảm bảo quyền công nhân, không minh bạch thông tin, và không có đối thoại chính sách – thì không thể bền vững. Và khi khủng hoảng đến, người dân nghèo, người lao động yếu thế là những người chịu đòn đầu tiên. Chủ quyền kinh tế không thể có nếu người dân không có quyền kiểm soát thông tin, quyền phản biện, và quyền được đại diện trong chính sách. Cú đánh thuế này của Trump, theo một nghĩa nào đó, là lời cảnh tỉnh: Nếu Việt Nam không cải cách thật sự – không dựa vào dân, không giải phóng sáng tạo, không minh bạch luật chơi – thì cú đánh tiếp theo sẽ không chỉ đến từ Mỹ.
Chúng ta sẽ chọn gì? Chúng ta có thể: • Im lặng, tiếp tục đi theo mô hình “làm thuê xuất khẩu” và hy vọng Trump sẽ “nguôi ngoai.”
• Hoặc đứng dậy, thương lượng với thế giới bằng sự tự tin của một quốc gia có nhân dân làm nền tảng. Chúng ta có thể: • Loay hoay cầu cứu các hiệp định thương mại đã ký.
• Hoặc xây dựng lại nền tảng nội lực: công bằng xã hội, minh bạch pháp lý, và tôn trọng quyền con người. Trump không quyết định số phận Việt Nam – chúng ta quyết định Mức thuế 46% có thể khiến doanh nghiệp Việt Nam lao đao. Nhưng nó cũng là cơ hội để người Việt Nam tự hỏi: Chúng ta có muốn tiếp tục phát triển trong thế bị động; giá trị thấp, hay đã đến lúc làm chủ cuộc chơi?
Để làm chủ, chúng ta phải: • Dám thay đổi mô hình kinh tế lệ thuộc.
• Dám đối thoại với chính quyền và yêu cầu minh bạch.
• Dám đòi lại quyền con người – như một phần thiết yếu của phát triển. Trump có thể gây sốc. Nhưng nếu chúng ta tỉnh ra sau cú sốc đó, thì đó không còn là thảm họa – mà là bước ngoặt./.
 
 

Hoàng Thuyên Nếu không có những cải cách thực sự từ trên xuống, thì dù có kêu gọi đến đâu, thanh niên Việt Nam cũng sẽ không thể “vươn mình” theo cách mà Đảng mong muốn. Gần đây, trong bài viết “Tương lai cho thế hệ vươn mình”, Tổng Bí thư Tô Lâm đã bày tỏ lo ngại về việc giới trẻ Việt Nam ngày càng xa rời các giá trị truyền thống do ảnh hưởng của công nghệ và truyền thông quốc tế. Ông nhấn mạnh rằng thanh niên là nhân tố chủ chốt trong việc định hình và phát triển tương lai của đất nước, và sự thành công của sự nghiệp cách mạng phụ thuộc rất lớn vào đóng góp của lực lượng này. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, TBT cũng đề cập đến những thách thức to lớn mà công tác thanh niên phải đối mặt. Cụ thể, tệ nạn xã hội, tỉ lệ phạm tội trong giới trẻ ngày càng diễn biến phức tạp và đang len lỏi vào đời sống của một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên, làm suy yếu nòi giống của dân tộc (1). Liên quan tới chủ đề này, câu hỏi lớn đặt ra là, thực sự ai đang làm hỏng thanh niên Việt Nam? Và ai phải chịu trách nhiệm về tình trạng thanh niên đang “nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị” như ĐCSVN đã buộc phải thừa nhận? (2) Thanh niên “nhạt Đảng” là do Đảng hỏng Nếu giới trẻ hôm nay bị mất phương hướng, thiếu lý tưởng, đó không chỉ là lỗi của một mình thanh niên, mà đó còn là hệ quả của quá trình suy thoái trong nội bộ Đảng Cộng sản. Trong nhiều năm qua, Đảng luôn nhấn mạnh vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (TNCS HCM) như “cánh tay phải” của mình. Nhưng chính những sai lầm và mất đoàn kết trong nội bộ Đảng và các chính sách của Đảng đối với thanh niên đã khiến lớp trẻ ngày càng mất niềm tin vào lãnh đạo.​
Đoàn TNCS HCM từng là nơi đào tạo lớp trẻ với tinh thần cống hiến, nhưng nay chỉ còn là một tổ chức hình thức, xa rời thực tế, không phản ánh được nhu cầu và mong muốn của thanh niên. Hệ quả là giới trẻ ngày càng thờ ơ với các hoạt động chính trị, điều mà cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phải than thở: “Tuổi trẻ khô Đoàn, nhạt Đảng” (3)​ Mới đây, một thanh niên đã gửi bức thư ngỏ dài gần 6.000 chữ tới Tổng Bí thư Tô Lâm về việc đặt tên các tỉnh, thành sau khi sáp nhập. Những vấn đề mà thanh niên ấy nêu trong bức thư không hề “hỏng” chút nào. Đó chính là tư duy phản biện đầy tình thần xây dựng, hay còn gọi là “những tư vấn về chính sách” sáng suốt một cách đáng ngạc nhiên. Nhưng đáng tiếc, tất cả mọi góp ý ấy của thanh niên cũng như các bậc trí thức, hay lão thành cách mạng không hề được “bác Tô Lâm” và ĐCSVN phản hồi.​ Một trong những dòng trạng thái đã bình luận rất đúng: “Chế độ Cộng sản với bản chất độc đoán thâm căn cố đế không có thói quen nghe lời can khuyên của dân, chế độ độc tài toàn trị Việt Nam lại càng không. Nó chưa bao giờ tôn trọng người dân. Ai nói trái ý Đảng Cộng sản đều bị coi là ‘thế lực thù địch’ tuốt, cho dù ý kiến đó có lợi cho đất nước mấy đi nữa. Như vậy, còn ai muốn góp ý nữa? Lãnh đạo Việt Nam nhìn gương Bắc Triều Tiên, Nga, Trung Quốc và thấy rằng chẳng cần nghe dân vẫn tồn tại, chỉ cần còng số tám và bộ máy ngu dân”​ (4). Toàn cầu hóa không làm hỏng thanh niên Tổng Bí thư Tô Lâm lo ngại rằng toàn cầu hóa làm thanh niên mất đi bản sắc văn hóa, nhưng thực tế không phải vậy. Nếu so sánh với thanh niên ở các nước khác cũng chịu tác động của toàn cầu hóa, ta sẽ thấy sự khác biệt nằm ở chính sách giáo dục và văn hóa của mỗi quốc gia.​ Ở Việt Nam, giáo dục vẫn nặng về lý thuyết, nhồi nhét tư tưởng hơn là khuyến khích tư duy phản biện. Nhiều năm qua, thanh niên Việt Nam lớn lên với một nền giáo dục áp đặt, bị kiểm soát thông tin, bị tuyên truyền một chiều. Đến khi tiếp xúc với thế giới bên ngoài, họ nhận ra những gì từng được dạy không hoàn toàn đúng, dẫn đến mất phương hướng, mất niềm tin vào hệ thống. Điều này không phải lỗi của toàn cầu hóa, mà là lỗi của cách giáo dục và tuyên truyền của chính Đảng.​
Trên đài BBC cũng có bài phân tích chỉ ra rằng sự suy yếu của nền tảng đạo đức trong giới trẻ không chỉ do ảnh hưởng của toàn cầu hóa, mà còn xuất phát từ sự lỏng lẻo trong giáo dục và chính sách văn hóa của Đảng. Nếu không có những cải cách thực sự từ trên xuống, thì dù có kêu gọi đến đâu, thanh niên cũng sẽ không thể “vươn mình” theo cách mà Đảng mong muốn (5). Muốn thay đổi thực trạng, Đảng phải cải tổ Nếu thực sự muốn để thế hệ trẻ có thể “vươn mình”, Đảng không thể chỉ đòi hỏi thanh niên thay đổi mà bản thân hệ thống phải tự thay đổi trước. Điều đó bao gồm: Cải cách giáo dục theo hướng cởi mở, khuyến khích tư duy độc lập: Giáo dục cần chuyển từ việc nhồi nhét kiến thức sang việc phát triển kỹ năng tư duy phản biện, sáng tạo và khả năng tự học. Điều này giúp thanh niên không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn biết cách áp dụng vào thực tế, đồng thời có khả năng đánh giá và phản biện thông tin một cách độc lập.​ Thay đổi cách quản lý văn hóa, không còn kiểm duyệt và áp đặt một chiều: Môi trường văn hóa cần được mở rộng và đa dạng hóa, cho phép sự giao lưu và tiếp nhận các giá trị văn hóa khác nhau. Việc kiểm duyệt và áp đặt một chiều chỉ làm hạn chế sự sáng tạo và khả năng tiếp cận thông tin đa chiều của thanh niên.​ Xây dựng một môi trường chính trị trong sạch để thanh niên có niềm tin vào đất nước: Sự minh bạch và công bằng trong hệ thống chính trị là yếu tố quan trọng để xây dựng niềm tin của thanh niên. Khi thanh niên thấy rằng tiếng nói của họ được lắng nghe và quyền lợi của họ được bảo vệ, họ sẽ tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội và chính trị. Kết luận:  Tương lai của thanh niên Việt Nam không thể chỉ được quyết định bằng những khẩu hiệu hay lời kêu gọi suông, mà phải đến từ những thay đổi thực chất trong hệ thống. Nếu Đảng thực sự mong muốn thế hệ trẻ “vươn mình”, thì trước hết cần tạo ra một môi trường giáo dục cởi mở, nơi tư duy phản biện và sự sáng tạo được khuyến khích thay vì bị kìm hãm. Đồng thời, một nền chính trị minh bạch, nơi tiếng nói của người dân được lắng nghe và phản hồi, mới có thể khơi dậy niềm tin và sự nhiệt huyết trong giới trẻ. Cáo buộc toàn cầu hóa làm “hỏng” thanh niên chỉ là một cách né tránh trách nhiệm. Thực tế, những quốc gia có hệ thống giáo dục tiên tiến và một nền chính trị cởi mở đã tận dụng toàn cầu hóa để phát triển thế hệ trẻ mạnh mẽ hơn, chứ không để họ lạc lối. Nếu Việt Nam tiếp tục duy trì cách quản lý khép kín, kiểm duyệt thông tin và áp đặt tư tưởng một chiều, thanh niên sẽ ngày càng mất niềm tin và tìm kiếm cơ hội ở những nơi khác. Do đó, câu hỏi không phải là “làm thế nào để thanh niên vươn mình?”, mà là “liệu hệ thống có sẵn sàng thay đổi để thanh niên có cơ hội vươn mình hay không?”. Nếu không có những cải cách thực sự từ trên xuống, thì dù có kêu gọi đến đâu, thanh niên Việt Nam cũng sẽ không thể “vươn mình” theo cách mà Đảng mong muốn.
——————————
Mời đọc thêm:
(1) https://tuoitre.vn/tong-bi-thu-to-lam-tuong-lai-cho-the-he-vuon-minh-202...
(2) https://doanthanhnien.vn/tin-tuc/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/%E2%8...
(3) https://www.sggp.org.vn/tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-tinh-trang-nhat-dan...
(4) https://baotiengdan.com/2025/03/22/thu-ngo-gui-tbt-to-lam-ve-viec-dat-te...
(5) https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c798p7j09pjo
 
 

May Giáo hội Phật giáo Việt Nam sẽ có văn bản hướng dẫn chính thức về việc sáp nhập và tinh gọn vào cuối tháng ba theo mô hình hai cấp gồm tỉnh và xã Giáo hội Phật giáo Việt Nam hôm 21/3 tuyên bố sẽ tinh gọn bộ máy, bỏ cấp huyện để phù hợp với quá trình tinh gọn bộ máy của Nhà nước đang diễn ra. Báo Giác Ngộ của giáo hội được Nhà nước Việt Nam công nhận cho biết, thông báo này được Trưởng lão Hoà thượng Thích Thiện Nhơn - Phó Pháp chủ, Chủ tịch Hội đồng Trị sự nhấn mạnh tại Hội nghị sinh hoạt Giáo hội của các tỉnh phía Nam diễn ra tại TP. HCM vào ngày 21/3. Việt Nam đang thực hiện một kế hoạch tinh gọn bộ máy lớn, sáp nhập các tỉnh, thành và bỏ cấp huyện theo chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam về “sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Số tỉnh/thành của Việt Nam sau khi sắp xếp đã giảm từ 63 tỉnh/thành xuống còn 34 tỉnh/thành. Chính phủ Việt Nam đưa ra kế hoạch hoàn thành toàn bộ việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trước ngày 30/6, đến ngày 30/8 các đơn vị được sáp nhập đi vào hoạt động, không còn đơn vị hành chính cấp huyện. Theo chủ trương này, Giáo hội Phật giáo Việt Nam cũng đưa ra kế hoạch có văn bản hướng dẫn chính thức về việc sáp nhập và tinh gọn vào cuối tháng ba theo mô hình hai cấp gồm tỉnh và xã. Báo Giác Ngộ dẫn lời Trưởng lão Hòa thượng Thích Thiện Nhơn nhấn mạnh “Giáo hội hưởng ứng việc tinh gọn theo chủ trương của Nhà nước, sẽ không còn Giáo hội cấp huyện, thay vào đó sẽ có đại diện theo phường, xã để dễ quản lý.” Theo Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam sửa đồi năm 2023, hệ thống tổ chức Giáo hội gồm bốn cấp là Trung ương (Hội đồng Chứng minh và các cơ quan của Hội đồng chứng minh, Hội đồng Trị sự và các cơ quan của Hội đồng Trí sự); cấp tỉnh, thành (Chứng minh Ban Trị sự; Ban Trị sự và các cơ quan của Ban Trị sự); cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương; cấp cơ sở (Ban Quản trị cơ sở tự viện). Từ trong nước, nhà báo Nam Việt, cho rằng việc Giáo hội Phật giáo Việt Nam tinh gọn bộ máy theo chủ trương của Đảng và Nhà nước là minh chứng cho thấy tính không độc lập của tổ chức tôn giáo này: “Việc Giáo hội Phật giáo Nhà nước tuyên bố tổ chức tinh gọn bộ máy theo chủ trương của chính quyền hiện nay thì đã tự mình bộc lộ cho thấy rằng đây không phải là một tổ chức tôn giáo thuần tuý mà hoàn toàn là một tổ chức chính trị khoác áo tín ngưỡng mà thôi. Người ta dễ dàng nhìn ra rằng Giáo hội Phật giáo nhà nước đã trở thành một hệ thống chức sắc tay sai, chỉ thừa hành hoạt động theo tôn chỉ của Đảng Cộng sản.” Nhà báo Nam Việt chỉ ra rằng các tôn giáo khác trong nước như Công giáo, Tin Lành hay Hoà Hảo, Cao Đài hiện không hưởng ứng việc tinh gọn bộ máy theo lời kêu gọi của Đảng Cộng sản. Theo Sách Trắng tôn giáo của Việt Nam năm 2023, Việt Nam hiện có 26,5 triệu tín đồ tôn giáo. Phật giáo chiếm số lượng tín đồ đông nhất với trên 14 triệu tín đồ và 18.544 cơ sở thờ tự. Kế đến là Công giáo với trên bảy triệu tín đồ và 7.771 cơ sở thờ tự. Lần lượt xếp thứ ba và thứ tư về số lượng tín đồ là đạo Tin Lành và đạo Cao Đài. Giáo hội Phật giáo được thành lập từ năm 1981 gần đây đang vấp phải nhiều chỉ trích từ người dân và các phật tử trong nước liên quan đến hiện tượng sư Thích Minh Tuệ - người tự nguyện tu theo 13 hạnh đầu đà của đức Phật nhưng không tự nhận mình là người của giáo hội. Sư Thích Minh Tuệ đã đi bộ khắp Việt Nam nhiều lần trong sáu năm qua để khất thực và không nhận tiền. Hình ảnh vị sư khổ hạnh này đã truyền cảm hứng khiến nhiều người theo dõi và thậm chí cũng đi bộ hành theo ông nhưng đã khiến Giáo hội Phật giáo Việt Nam phải lên tiếng khẳng định ông không thuộc tổ chức này. Công an đã giải toán đoàn bộ hành của ông vào giữa năm ngoái và bắt ông ẩn tu cho đến khi ông rời nước để bộ hành đến Ấn Độ vào tháng 12 năm ngoái. Hình ảnh của sư Thích Minh Tuệ đã khiến nhiều người dân so sánh ông với một số vị sư, chức sắc nổi tiếng trong Giáo hội Phật giáo Việt Nam mà họ cho là chỉ kêu gọi chúng sinh cúng dường, giảng dạy những điều sai trái. Một phật tử trong nước giấu tên vì lý do an toàn, nhận xét với RFA: “Với người dân và ngay cả phật tử thì Giáo hội Phật giáo Việt Nam hoàn toàn xa lạ, không có mối quan hệ nào. Tổ chức Giáo hội từ trung ương đến địa phương lập ra để quản lý tư tưởng chính trị và xét duyệt bổ nhiệm thăng chức cho các sư.” Vì vậy, phật tử này cho rằng việc tinh gọn Giáo hội không chỉ gói gọn trong cấp huyện mà nên xoá bỏ cả hệ thống kiểm soát áp đặt này./.

Dân Trần (VNTB) Người lao động đang thực sự cần một “công đoàn độc lập” để bảo vệ quyền lợi chứ không phải một “công đoàn bù nhìn” chỉ biết bảo vệ doanh nghiệp bóc lột công nhân. Công đoàn vốn được mô tả là tổ chức được lập ra để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động. Nhưng nhìn vào thực trạng hiện nay, công đoàn chẳng khác gì một con bù nhìn vô dụng, chỉ tồn tại cho có, không hơn không kém. Nhìn vào các cuộc đình công hiện nay thì chỉ thấy rằng hầu hết đều do người lao động tự phát tổ chức, không có sự lãnh đạo hay hướng dẫn nào từ công đoàn. Vì sao? Vì công đoàn ngại đối đầu với doanh nghiệp? Vì công đoàn sợ mất lòng ban lãnh đạo? Nếu đúng như vậy, thì tổ chức này còn tồn tại làm gì? Hệ quả của sự thờ ơ đó là gì? Công nhân không nắm rõ pháp luật, dễ rơi vào tình trạng đình công trái quy định, để rồi phải chịu thiệt thòi, thậm chí bị kiện ngược, phải bồi thường thiệt hại cho doanh nghiệp. Và những lúc như vậy, công đoàn vẫn tiếp tục im lặng, mặc kệ người lao động gánh chịu hậu quả. Thật đáng xấu hổ cho cái gọi là công đoàn lao động! Nên nhớ rằng hằng tháng, công nhân vẫn đều đặn đóng quỹ công đoàn. Vậy số tiền ấy đi đâu, làm gì? Người lao động đóng tiền để công đoàn hoạt động vì quyền lợi của họ, chứ không phải để tổ chức này ngồi chơi xơi nước. Nếu công đoàn chỉ biết tồn tại trên danh nghĩa, không dám đàm phán, không dám bảo vệ công nhân, thì công đoàn được lập ra để làm gì? Nói công đoàn là bù nhìn, là một con rối vô dụng thì còn nhẹ. Thực tế hiện nay công đoàn không khác gì tay sai của doanh nghiệp. Thậm chí là một đám lừa đảo, tráo trở, hai mặt; một mặt cắn tiền lương công nhân, một mặt nhận tiền doanh nghiệp, tiếp tay đàn áp người lao động? Bên phía nhà cầm quyền biện minh rằng, công đoàn khó có thể can thiệp vì người lao động thiếu hiểu biết pháp luật, hành động bộc phát. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Ai giúp họ hiểu pháp luật, nếu không phải công đoàn? Ai hướng dẫn họ cách bảo vệ quyền lợi chính đáng, nếu công đoàn không làm? Thay vì đổ lỗi cho người lao động, công đoàn cần nhìn lại chính mình. Sự yếu kém trong việc tuyên truyền, giáo dục pháp luật, sự hời hợt trong việc hỗ trợ, bảo vệ công nhân chính là nguyên nhân dẫn đến những cuộc đình công tự phát hiện nay ngày càng nhiều. Tính từ ngày 1/3/2025 đến 7/3/2025,  chỉ trong vòng 7 ngày trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã có 10 công ty với 25.010 công nhân đình công yêu cầu tăng lương và phản đối việc bị cắt giảm những phúc lợi cơ bản. Ngoài ra, còn có 2 công ty với 14.558 công nhân có dấu hiệu đình công nhưng đã bị nhà cầm quyền ngăn chặn. Đáng chú ý, khi những cuộc đình công nổ ra, người ta không hề thấy công đoàn đưa ra phương án giải quyết nào cụ thể nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của công nhân. Thay vào đó, họ phối hợp với cơ quan chức năng để “theo dõi diễn biến”, giám sát xem có dấu hiệu công nhân “mất kiểm soát”, “đi quá giới hạn” hay không và nếu có sẽ xử lý công nhân bằng pháp luật. Nhìn ra thế giới, công đoàn ở những quốc gia phát triển đều là những tổ chức độc lập, có quyền lực thực sự để bảo vệ người lao động. Họ có thể thương lượng, có thể tổ chức đình công hợp pháp, có thể tạo sức ép để doanh nghiệp cải thiện điều kiện làm việc. Nhưng ở Việt Nam, công đoàn chỉ tồn tại trên giấy, chỉ hoạt động trên những văn bản báo cáo đẹp đẽ nhưng vô nghĩa. Việt Nam đang cần một cuộc cách mạng trong hệ thống công đoàn. Cần có công đoàn độc lập, không chịu sự chi phối của doanh nghiệp hay chính quyền, mới có thể thực sự bảo vệ quyền lợi công nhân./.

Hoàng Trường Nói theo dân gian, sau khi ông “Cả Trọng” qua đời, Tô Lâm giành ngay được “Sổ Đỏ của Ngôi nhà Đảng”, dù nền móng đã ọp ẹp. Với tư cách “chính chủ,” ông sẽ không ngần ngại trình bày một bản thiết kế mới cho ngôi nhà tương lai… Ráo riết củng cố quyền lực Những chuyển động chính trị gần đây tại Việt Nam, đặc biệt là đề xuất mới nhất sửa đổi Điều lệ Đảng và Hiến pháp (1), đang làm dấy lên nhiều câu hỏi về tương lai quyền lực trong nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN). Một trong những yếu nhân trung tâm của giai đoạn này là Tổng Bí thư (TBT) Tô Lâm – người đã từng bước trở thành lãnh đạo tối cao của Đảng.  Sau giai đoạn ẩn mình thời Nguyễn Phú Trọng, nay là lúc Tô Lâm bước vào thời kỳ củng cố sức mạnh và tầm ảnh hưởng, kể từ ngày 3/8/2024 tại Hội nghị bất thường của Ban Chấp hành Trung ương ĐCSVN khóa 13 (2). Đi lên từ Bộ Công an, một cơ quan có ảnh hưởng lớn trong hệ thống chính trị Việt Nam, suốt những năm ông Trọng còn sống, Tô Lâm thể hiện sự trung thành với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đóng vai trò công cụ không thể thiếu trong việc thanh trừng các đối thủ chính trị dưới danh nghĩa chống tham nhũng. Thời gian này ông Lâm khéo léo trình diễn hình ảnh một công bộc trung thành, không có tham vọng cá nhân, trong khi dần nắm quyền kiểm soát các công cụ quyền lực quan trọng như Bộ Công an, hệ thống kiểm soát nội bộ Đảng và an ninh chính trị. Từ nay trở đi là giai đoạn TBT Tô Lâm tập trung kiểm soát chặt chẽ nội bộ. Lợi dụng “di sản đốt lò”, ông đã loại bỏ những nhân tố bất lợi trên con đường tiến về đích, “cài cắm” thủ túc có gốc gác là công an hay cùng quê Hưng Yên vào các vị trí then chốt. Ngay sau khi loại hàng loạt đối thủ chính trị để nắm giữ chức Tổng Bí thư từ tháng 8/2024, ông Tô Lâm đã công kích bộ máy cồng kềnh và phát động chiến dịch tinh giản rầm rộ khắp các bộ ngành (3). Việc đề xuất sửa đổi Điều lệ Đảng và Hiến pháp vừa được báo chí nhà nước rầm rộ đăng tải, không đơn thuần là thay đổi hành chính, mà có thể là cơ hội để tái cơ cấu hệ thống quyền lực, tạo lợi thế cho TBT Lâm trong quá trình chuẩn bị Đại hội 14. Một trong những chiến lược quan trọng trong giai đoạn này là rút gọn bộ máy tổ chức. Việc giảm số tỉnh từ 63 xuống còn 31 tỉnh và thu hẹp bộ máy trung ương còn lại có 13 Bộ sẽ giúp Tô Lâm kiểm soát quyền lực dễ dàng hơn (4). Khi số lượng “các quan đầu triều” giảm xuống chỉ còn dăm chục thay vì hơn 200 ủy viên Trung ương, thì việc tập trung quyền lực vào tay Tô Lâm sẽ thuận lợi hơn rất nhiều. Điều này đảm bảo những người còn lại đều là những người trung thành, được lựa chọn kỹ lưỡng theo tiêu chí phục vụ cho kế hoạch Đại hội Đảng tháng 1/2026. Điều không nằm ngoài dự đoán là xu hướng tinh giảm bộ máy và giờ đây là quyết định cấp tốc nhưng không mấy ngạc nhiên của Bộ Chính trị là sẽ sửa Điều lệ Đảng và Hiến pháp, được một bộ phận xã hội Việt Nam đồng tình. Có thể đọc thấy trên mạng xã hội như vầy: “Hãy tin rằng dân tộc ta đang bước vào một cuộc chuyển mình vĩ đại không thể đảo ngược. Đó là tiến trình chuyển đổi ôn hòa được dẫn dắt bởi Trào lưu mềm với năng lượng mềm, giúp chuyển hóa mọi năng lượng giận dữ tích tụ bao đời. Điều tốt đẹp đó đang đến gần hơn bao giờ hết. Mong quý đồng bào giữ vững niềm tin!” (5) Tuy nhiên, không phải là không có những “trend” khác trái chiều, nhất là dưới con mắt của các nhà nghiên cứu nước ngoài. Theo Tiến sĩ Thủy Nguyễn, từ Đại học Oregon (Hoa Kỳ), chuyên gia về chính sách công và khoa học dữ liệu, nguyên nhân chính yếu cho việc sáp nhập hay tách tỉnh là để củng cố hay bẻ gãy quyền lực chính trị. Việc sáp nhập có thể giúp củng cố quyền lực cho một nhóm nhỏ hơn, loại bỏ những người đứng đầu yếu. Ngược lại, việc chia tách có thể là quá trình thương lượng để chia phần quyền lợi, nhằm làm “loãng” bớt quyền lực hiện đang thuộc về tay ai đó. Những người có thể đứng sau các công cuộc sáp nhập hay chia tách thành công đều thể hiện được sức mạnh chính trị của mình (6). Dự đoán bước tiếp theo của Tô Lâm Nếu thành công trong việc tiếp tục duy trì quyền lực đã chiếm lĩnh, Tô Lâm có thể bước vào giai đoạn ba – chuyển đổi hệ thống từ một thể chế độc tài tập thể sang mô hình độc tài cá nhân. Điều này có thể diễn ra theo các hướng sau: – Tập trung quyền lực vào một cá nhân: Hiện tại, quyền lực của ĐCSVN vẫn có sự phân bổ giữa các cơ quan khác nhau. Tuy nhiên, nếu Tô Lâm có thể sửa đổi các điều khoản về tổ chức và quyền hạn của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước hoặc Thủ tướng, ông có thể hợp nhất nhiều quyền lực vào tay mình. – Kiểm soát tuyệt đối hệ thống an ninh và quân đội: Để củng cố vị thế lâu dài, ông sẽ cần sự trung thành tuyệt đối từ Bộ Công an và Bộ Quốc phòng. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc cải tổ bộ máy nhân sự, đặt những nhân vật thân tín vào các vị trí chủ chốt để định hình một ‘vương quốc’ chính trị riêng. – Trình bày ‘Bản thiết kế mới’: Nếu nhìn vào mô hình của các nhà lãnh đạo độc tài khác trên thế giới (Đài Loan, Hàn Quốc những năm trước ‘dân chủ hóa’), có thể thấy xu hướng chung là tạo dựng hệ thống quyền lực cá nhân hóa, nơi mà lãnh đạo tối cao không chỉ kiểm soát chính trị mà còn có ảnh hưởng lớn trong kinh tế và các lĩnh vực quan trọng khác (7). Nói theo ngôn ngữ bình dân, sau khi ông “Cả Trọng” qua đời, Tô Lâm giành ngay được “Sổ Đỏ của Ngôi nhà Đảng”, dù nền móng đã xuống cấp nghiêm trọng. Với tư cách chính chủ, ông sẽ không ngần ngại trình bày một bản thiết kế mới cho ngôi nhà tương lai. Tô Lâm và “đám cận thần” cũng sẽ bảo đảm rằng, không ai – cho dù từ quân đội hay bất cứ từ một ngạch nào khác – có thể tranh chấp chiếc ghế Tổng Bí thư của ông trong nhiệm kỳ 2026 – 2030. Việc sửa Điều lệ Đảng và Hiến pháp trước mắt sẽ là công cụ phục vụ trực tiếp cho tham vọng này. Và hệ quả tất yếu sắp tới là nó có thể đánh dấu một bước ngoặt lớn trong lịch sử chính trị Việt Nam. Nếu những thay đổi ấy đi theo hướng củng cố quyền lực cá nhân, Việt Nam có thể chuyển từ một hệ thống lãnh đạo tập thể sang mô hình tập quyền mạnh mẽ hơn, tập trung vào một nhân vật duy nhất (8). Điều này đặt ra nhiều câu hỏi về sự ổn định của hệ thống chính trị. Trong ngắn hạn, một cá nhân nắm quyền tuyệt đối có thể giúp bộ máy vận hành hiệu quả hơn, giảm thiểu đấu đá nội bộ. Tuy nhiên, về dài hạn, việc tập trung quyền lực quá mức có thể dẫn đến tình trạng suy yếu thể chế, gia tăng sự phụ thuộc vào một người, và nguy cơ khủng hoảng kế nhiệm khi lãnh đạo đó không còn đủ sức duy trì quyền lực. Liệu Tô Lâm có thể thực sự xây dựng một mô hình lãnh đạo mới hay không, và liệu hệ thống chính trị có chấp nhận một sự chuyển đổi như vậy, vẫn còn là một câu hỏi lớn. Tuy nhiên, với những dấu hiệu hiện tại, có thể nói rằng Việt Nam đang đứng trước một thời kỳ biến động quan trọng, nơi mà những thay đổi về Điều lệ Đảng và Hiến pháp có thể không chỉ đơn giản là vấn đề kỹ thuật pháp lý, mà còn là sự định hình lại toàn bộ cấu trúc quyền lực của đất nước. Tham khảo: (1) https://thuvienphapluat.vn/phap-luat/ho-tro-phap-luat/bo-sung-sua-doi-hien-phap-cham-nhat-ngay-3062025-khi-bo-cap-huyen-lo-trinh-sua-doi-hien-phap-cac-bu-203534.html#goog_rewarded (2) https://www.voatiengviet.com/a/quyen-luc-to-lam-lon-co-nao-/7687713.html (3) https://www.rfa.org/vietnamese/thoi-su/2025/01/25/to-lam-gat-bo-di-san-nguyen-phu-trong/?utm_source=chatgpt.com (4) https://thuvienphapluat.vn/hoi-dap-phap-luat/83A52B5-hd-viet-nam-co-bao-nhieu-bo-hien-nay-va-sau-khi-tinh-gon-bo-may-chinh-phu.html (5) https://www.voatiengviet.com/a/7796234.html (6) https://www.rfa.org/vietnamese/thoi-su/2025/03/02/sap-nhap-tinh-ghep-tinh-don-vi-hanh-chinh/ (7) https://www.luatkhoa.com/2018/02/han-quoc-nen-dan-chu-chet-non-va-su-troi-day-cua-park-chung-hee/?utm_source=chatgpt.com (8) https://www.youtube.com/watch?v=E-vczHo1vI8

Nguyễn Thông Việc khen ngợi sự phát triển của Singapore, Hàn Quốc, Thái Lan... và của chính Sài Gòn, đã được người đời nói, nhắc nhiều rồi, nhưng các ông bà ấy đâu có thèm nghe. Họ còn coi đó là phản động, vong bản, vọng ngoại, không có tinh thần dân tộc, không yêu nước, cố tình phủ nhận công lao vĩ đại của đảng. Những hồng vệ binh của chế độ thường mắng, kiểu như "chúng mày mở mồm là khen Sing khen Hàn khen Thái, sao không qua bên ấy mà sống". Nay ông Tô Lâm chính thức, công khai nhắc lại lời xưa của dân, nói thẳng ra là chậm vài chục năm, thì lại được tung hô ca ngợi dám nhìn thẳng vào sự thực, vẫn không thấy đứa hồng vệ binh nào hó hé chứ đừng nói mắng mỏ, chửi bới. Nhưng nói ra được thế cũng tốt lắm rồi. Tuy nhiên, từ nói tới làm là cả vấn đề, "làm" mới xác định được bản chất. Dân ta bị lừa bởi "nói" đã quá nhiều quá lâu rồi. Thông cào
 

Nguyen Ngoc Chu Ngày cuối năm nhìn về tương lai.
 
1. Cơ thể con người, dù bé lớn, đều có các cơ quan và cấu trúc vận hành giống nhau. Không thể nói, trẻ em ít cân hơn, thấp bé hơn thì phải ít cơ quan hơn. Đối với quốc gia cũng tương tự. Dù bé lớn, cấu trúc vận hành về cơ bản có nhiều điểm giống nhau. Nhưng không thể rập khuôn, rằng nước lớn có bao nhiêu tỉnh, bao nhiêu bộ thì nước bé cũng như vậy. Cũng không thể giảm trừ theo tuyến tính, rằng một tỉnh nước lớn có diện tích bao nhiêu, dân số bao nhiêu, thì cứ lấy đó mà chia ra khi lập tỉnh cho nước bé. Canada có diện tích gần 10 triệu km2 nhưng chỉ có 10 tỉnh và 3 vùng lãnh thổ. Trung Quốc hơn 1,4 tỷ dân nhưng chỉ có 23 tỉnh, 5 khu tự trị, 4 thành phố trực thuộc và 2 đặc khu. Theo mô hình Canada và Trung Quốc mà chia tỉnh, thì Việt Nam chỉ có 2 tỉnh (miền Bắc, miền Nam) hoặc 3 tỉnh Bắc bộ, Trung bộ, Nam bộ) là cùng. Cấu trúc vận hành của một quốc gia, dựa trên lịch sử mà cải tiến, vừa bảo tồn tính kế thừa để giữ được tinh hoa quá khứ, vừa tiếp thu được tiến bộ của nhân loại để tiến về phía văn minh. Cải tiến cấu trúc vận hành một quốc gia là một vấn đề hệ trọng và phức tạp. Cần những bộ óc giỏi, cộng với sự nghiên cứu, suy tính kỹ lưỡng nhiều tháng năm. Không thể làm cẩu thả. Càng không thể do đề xuất vội vã từ những tầm nhìn chưa phù hợp.
 
2.Nền kinh tế một nước phụ thuộc vào bốn trụ cột cơ bản: Công nghiệp, Nông nghiệp, Thương mại và Giao thông Vận tải (GTVT). Từ ngàn xưa, khi chọn kinh đô cho một quốc gia, đều chú trọng đến vị thế dễ thông thương. GTVT được ví như mạch máu trong cơ thể con người. Thiếu GTVT thì nền kinh tế chết. Dù thời đại nào, dù tiến bộ công nghệ đến mức nào thì GTVT vẫn là ngành được ưu tiên phát triển hàng đầu. Lấy thí dụ 7 quốc gia tiên tiến, lớn về nền kinh tế, lớn về diện tích và lớn về dân số là Mỹ, Đức, Anh, Pháp, Nhật Bản, Ấn Độ, Trung Quốc. Chính phủ Mỹ có 15 bộ, Đức có 14 bộ, Anh có 20 bộ và cơ quan chính phủ, Pháp có 16 bộ, Nhật Bản có 14 bộ, Ấn Độ có 58 bộ và các cơ quan chính phủ, Trung Quốc có 26 bộ.
Cả 7 quốc gia này đều có Bộ GTVT: MỸ:
Bộ Giao thông Vận tải Mỹ (Department of Transportation - DOT) chịu trách nhiệm quản lý các vấn đề liên quan đến giao thông vận tải, bao gồm đường bộ, đường sắt, hàng không và hàng hải. ĐỨC:
Bộ Giao thông và Cơ sở hạ tầng (Bundesministerium für Verkehr und digitale Infrastruktur - BMVI) chịu trách nhiệm về giao thông vận tải và cơ sở hạ tầng liên quan đến vận tải ở Đức. ANH:
Bộ Giao thông Vận tải Anh (Department for Transport - DfT) là cơ quan chính phủ phụ trách giao thông, bao gồm các phương tiện giao thông công cộng, đường bộ, đường sắt, hàng không và hàng hải. PHÁP:
Bộ Giao thông và Chuyển đổi Sinh thái (Ministère de la Transition écologique et de la Cohésion des territoires), có trách nhiệm về giao thông, cơ sở hạ tầng và phát triển bền vững. NHẬT BẢN:
Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch (Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism - MLIT) chịu trách nhiệm về các vấn đề giao thông vận tải, cơ sở hạ tầng và du lịch tại Nhật Bản. ẤN ĐỘ:
Bộ Giao thông Vận tải Ấn Độ (Ministry of Road Transport and Highways - MoRTH) chịu trách nhiệm về quản lý giao thông đường bộ và cơ sở hạ tầng giao thông. Ngoài ra, Bộ Hàng không Dân dụng Ấn Độ (Ministry of Civil Aviation - MoCA) phụ trách giao thông hàng không. TRUNG QUỐC:
Bộ Giao thông Vận tải Trung Quốc (Ministry of Transport - MOT) chịu trách nhiệm về các vấn đề liên quan đến giao thông vận tải, bao gồm đường bộ, đường sắt, hàng không và hàng hải.
Riêng Trung Quốc còn có thêm BỘ ĐƯỜNG SẮT (Ministry of Railways), chuyên trách về ngành đường sắt và các dịch vụ vận tải đường sắt. Lý giải tại sao đường sắt của Trung Quốc phát triển và Trung Quốc đánh giá vai trò của đường sắt quan trọng đến mức nào trong phát triển kinh tế quốc dân. 3. Bỏ tên ngành GTVT trong tên bộ thuộc Chính phủ, không thể biện minh rằng vẫn có ngành GTVT tồn tại trong BỘ XÂY DỰNG. Bỏ tên Bộ GTVT đơn giản là đánh giá thấp vị trí ngành GTVT. Là không thấy vai trò TỨ TRỤ của GTVT trong nền kinh tế quốc dân. Càng không phản ánh được quyết tâm chiến lược xây dựng Đường sắt cao tốc Bắc – Nam cùng các tuyến khác - đường sắt, đường bộ, hàng không và đường thuỷ trong vòng 10 năm tới để dân tộc vươn mình. Cấu trúc nền kinh tế quốc dân không đơn giản chỉ nghĩ sau vài đêm trong một biên giới hạn hẹp. Ngoại trừ đó là những bộ óc phi thường. Nếu chưa biết, thì nhìn vào các nước phát triển hàng đầu. TS. Nguyễn Ngọc Chu Hình: Kẹt xe ở TP.HCM, đường cao tốc ở Đức và Tàu TGV của Pháp  

Lê Công Định
 
Kinh tế luận luật pháp xuất hiện vào nửa cuối của thế kỷ 20 với tư cách là một môn luật học sử dụng các phương pháp phân tích kinh tế để giải thích, dự đoán và hoạch định hành vi ứng xử của con người trong các lĩnh vực xã hội và pháp lý khác nhau. Kinh tế luận luật pháp chủ trương phân tích pháp luật dưới góc độ kinh tế, dựa trên cơ sở đánh giá phí tổn và lợi ích mà các quy tắc pháp lý cùng với thiết chế thực thi pháp luật có thể mang lại, để từ đó hoạch định chương trình sửa đổi và cải cách pháp luật, giúp gia tăng hiệu quả sử dụng và phân bổ nguồn lực xã hội, góp phần vào sự thịnh vượng của nền kinh tế quốc gia. Vấn đề cốt lõi của việc soạn thảo luật phục vụ phát triển xã hội chính là phải tìm ra cách thức hợp lý, vốn được chứng minh bằng lý thuyết và thực tế, để thay đổi hiện trạng xã hội, cùng thói quen ứng xử và hành vi của con người, theo chiều hướng tốt đẹp, mà không làm hoặc ít làm hao tổn nguồn lực xã hội, tránh gia tăng chi phí cho nền kinh tế. Ban hành luật nhằm thay đổi xã hội và hành vi con người theo chiều hướng tốt đẹp không phải là sản phẩm tưởng tượng chủ quan của nhà làm luật. Trái lại, đó phải là kết quả của quá trình nghiên cứu, phân tích và đánh giá tác động kinh tế và xã hội mà việc áp dụng các quy tắc pháp lý mới có thể mang lại. Do đó, việc soạn thảo các văn bản luật theo ý muốn chính trị chủ quan, ngẫu hứng và tùy tiện đều dẫn đến hệ quả tai hại hơn cả chính những vấn đề là đối tượng cần được giải quyết và thay đổi bởi luật mới. Nghị định 168 ban đầu được ban hành nhằm mục đích chấn chỉnh ý thức tuân thủ luật giao thông của người dân thông qua biện pháp gia tăng mức phạt tiền đối với các hành vi vi phạm. Như vậy, ý định của nhà làm luật là thay đổi ý thức và hành vi của người dân theo chiều hướng tốt đẹp. Tuy nhiên, trên thực tế, Nghị định 168 đã vấp phải hai phản ứng chính của xã hội trong những ngày qua, bao gồm: Thứ nhất, người dân sợ bị phạt nặng nên cẩn trọng hơn trong lúc di chuyển bằng xe trên đường phố vốn dĩ chật hẹp ở các thành phố, khiến gây nên tình trạng ách tắc giao thông nghiêm trọng. Hậu quả là nền kinh tế gánh chịu thêm tổn thất đột ngột, và xã hội tốn thêm nhiều chi phí không đáng. Thứ hai, mức phạt nặng vượt quá thu nhập của người dân đã tác động bất lợi đến sinh kế cá nhân và gia đình của họ, dẫn đến tình trạng bần cùng hóa không tránh khỏi của đại đa số người dân vốn có thu nhập thấp. Hậu quả là sự bất mãn và thiếu niềm tin của dân chúng ngày càng gia tăng đối với chính quyền và hệ thống pháp luật. Đây là nguồn gốc của sự bất ổn xã hội. Như vậy, dưới góc nhìn của môn Kinh tế luận luật pháp, việc ban hành và áp dụng một văn bản luật mà không dựa vào kết quả phân tích và đánh giá khoa học cẩn trọng những phí tổn mà nền kinh tế phải gánh chịu về lâu dài, cũng như thiếu dự đoán khả năng xảy ra bất ổn xã hội tiềm tàng, cho thấy mục tiêu ban đầu tuy tốt đẹp, nhưng kết quả trước mắt đã thất bại. Giải pháp duy nhất là thu hồi Nghị định 168 không chậm trễ, trước khi sức chịu đựng của nền kinh tế và người dân vượt quá tầm kiểm soát. Việc sửa đổi Nghị định 168 cần được thực hiện nghiêm túc bằng sự phân tích và đánh giá khoa học những tác động kinh tế và xã hội dưới lăng kính của môn Kinh tế luận luật pháp như đã nói trên./.
 
 

Gió Bấc Sau một tuần lễ kể từ ngày Thầy Minh Tuệ bộ hành về đất Phật, những diễn biến thực tế mâu thuẫn đã buộc người ta tự hỏi Đoàn Văn Báu là ai? Là doanh nhân tự nguyện phát tâm đồng hành làm hộ pháp hỗ trợ Thầy như lời ông ta nói? Hay đang là đồng chí nguyên thượng tá an ninh, tiến sĩ tâm lý tội phạm học, đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam thực hiện nhiệm vụ áp giải Thầy theo cách im ả nhất đến Himalaya ẩn tu theo kế hoạch của ai đó? Cần nhớ bốn năm qua, Sư Minh Tuệ từng bốn lần độc hành xuyên Việt, không giấy tờ tùy thân, không có ai bảo vệ nhưng vẫn an toàn. Hành trình về đất Phật của Sư đi qua Lào, Thái, Myanmar, Nepal, là những quốc gia Phật giáo được tôn kính như quốc giáo, vậy tại sao phải được bảo vệ kín kẽ như vậy? Trước hết xin gọi Ngài Minh Tuệ là Thầy, một danh xưng kính trọng phổ quát. Không dám gọi là Sư vì e sẽ làm phiền đến các đồng chí quan chức giáo hội quốc doanh không cho phép xem Thầy là tu sĩ. Nhìn lại những diễn biến dồn dập đuổi theo bước chân, số phận Thầy Minh Tuệ trong năm qua, dễ thấy rằng luật vô thường của Phật Pháp đã thể hiện rõ trong từng sát na. Khi cộng đồng mạng xã hội phát hiện dẫn đến thông tin bùng nổ, Thầy được hàng triệu người ngưỡng mộ. Tu sĩ độc hành không thuyết giảng mà thu hút thành “tăng đoàn” cuồn cuộn như thác lũ trên đường thiên lý dọc các tỉnh thành. Đang lúc cao trào, Phật tử xứ Huế kính ngưỡng, bỗng nhiên có phép màu nào đó giữa đêm, Thầy mất tích, “tăng đoàn” tan tác, người Bắc người Nam. Dư luận hoang mang thắc mắc, Thầy lại hiện hình được công an “hỗ trợ” làm căn cước công dân, lên sóng truyền hình rồi lại mất tích, ẩn tu rồi bộ hành khất thực khi núi Sạn Nha Trang, khi ở Gia Lai. Dù Thầy ẩn ở đâu, sức thu hút Phật tử, công chúng vẫn rất mạnh mẽ, họ vẫn săn lùng, quy tập về chực chờ được chiêm bái và luôn được bảo vệ chặt chẽ, nghiêm mật. Trú xứ của Thầy cũng được an ninh hóa đến mức đài truyền hình quốc gia cũng phải dùng thủ thuật để khán giả không nhận diện ra. Ý nguyện chân chính đơn giản nhất của Thầy là bộ hành khất thực trở thành vô vọng vì lý do sẽ gây tụ tập đông người, làm mất an ninh trật tự. Thật đáng tiếc cho một đất nước đang vươn mình vào kỷ nguyên mới, lần thứ ba đăng ký vào hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc, lần thứ ba đăng cai tổ chức Vesak Phật Đản Liên Hiệp Quốc mà tâm nguyện nhỏ nhoi của cá nhân công dân tu theo hạnh đầu đà tốt đẹp lại không thực hiện được. Một đảng quang vinh bách chiến bách thắng, một nhà nước do dân, vì dân lại không thể tạo điều kiện cho một khất sĩ tu hành theo cách khổ hạnh cao nhất. Nhà nước không ngại tốn kém, cho phá rừng xây chùa Bái Đính, chùa hàng trăm, hàng ngàn hecta, quy tụ hàng chục, hàng trăm ngàn người khắp nơi trên thế giới tụ về lễ lạc cúng bái linh đình nhưng lại không đủ sức giữ gìn trật tự trị an cho một khất sĩ đi xin ăn mỗi ngày một bữa. Phải chăng người ta e ngại phẩm hạnh buông bỏ, giác ngộ sáng ngời của vị chân tu sẽ làm tan rã tấm bình phong tự do tôn giáo đang che chắn cho đội ngũ ma tăng cổ súy cho tà thuyết cúng dường? Ấy vậy mà Thầy Minh Tuệ bỗng dưng được lỏng tay, bộ hành về Ấn Độ với sự bảo vệ, hỗ trợ của một số cá nhân tự nguyện. Trong tâm thư viết tay, Thầy Minh Tuệ chỉ cầu mong sự giúp đỡ về thông tin, thủ tục giấy tờ, mọi thứ còn lại Thầy đều tự lực với phát tâm mạnh mẽ: “Nếu có ai không đồng ý hay phản đối, gây khó khăn, hay cấm đoán, bắt bớ hay ép buộc, hay thủ tiêu, hay bắt buộc phải bỏ hạnh nguyên, hay tước đoạt mạng sống, hay nhận bản án tử hình. Con đều hoan hỉ đón nhận và không kiện cáo gì và đều ước nguyện cho họ hạnh phúc...” Thông tin chấn động ấy làm nức lòng hàng vạn trái tim. Những “đệ tử” trong tăng đoàn ngày trước, những người yêu kính Phật và đức hạnh của Thầy đã phát tâm xin đồng hành. Doanh nhân, nguyên thượng tá an ninh Đoàn Văn Báu đã bất ngờ xuất hiện tự nguyện tham gia như ngôi sao sáng trong vai trò người hỗ trợ về thủ tục pháp lý, hướng dẫn đường đi… tóm lại là vai trò Hộ Pháp. Trước khi xuất phát, dư luận đa số đồng tình nhưng không ít ý kiến băn khoăn lo ngại về lai lịch ông Báu, ông thật sự phát tâm hay tham gia theo sự phân công của Sư? Ông đã lên mạng live stream trần tình lật ngửa bài mình là thượng tá công an đã về hưu 3 năm, đang sinh hoạt đảng ở địa phương và tuyên bố chắc nịch sẽ làm những điều tốt đẹp theo tâm nguyện Thầy Minh Tuệ. Nhiều người, trong đó có tôi, đã bị thuyết phục trước lời trần tình này. Một tuần lễ bộ hành trôi qua, diễn biến thực tế chuyến đi đã đủ cơ sở trả lời những băn khoăn về ông Báu. Trước hết, về nguyên tắc đảng, cái tội lớn nhất, đáng sợ nhất của đảng viên cộng sản là tự chuyển biến, tự chuyển hóa chính trị, vi phạm những điều cấm đảng viên không được làm. Trong những điều cấm ấy, quan trọng nhất là làm trái chủ trương, chính sách đảng, nhà nước. Vậy chủ trương của đảng và nhà nước về chuyện Thầy Minh Tuệ bộ hành đi Ấn Độ ra sao? Câu trả lời là 800 tờ báo lề phải không đăng 1 chữ nào. Trên mạng xã hội, các trang “bò đỏ”, dư luận viên tha hồ đơm đặt chỉ trích. Điều ấy cho thấy đảng không muốn cho công chúng biết về chuyến đi, và nếu có biết thì phải biết những điều xấu xa đơm đặt. Như vậy đã rõ, ông Báu hoặc đã tự nguyện hộ pháp cho Thầy Minh Tuệ trái với chủ trương của đảng, hoặc đang thực hiện một nhiệm vụ được đảng phân công. Diễn biến cho thấy, ông Báu đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Mượn vai Hộ Pháp cho Thầy Minh Tuệ, nhưng thực chất ông Báu đang áp giải Thầy Minh Tuệ đến nơi nào đó theo ý đảng và hạn chế tối đa tiếng vang của chuyến đi, cũng như tên tuổi, hình ảnh phẩm hạnh của Thầy Minh Tuệ. Nhân danh làm thủ tục pháp lý và quan hệ với các nước sở tại, ông Báu đã hạn chế số lượng người tham gia bộ hành đến mức thấp nhất. Quan niệm từ bi của Thầy Minh Tuệ trước sau như một là không mời ai tham gia, cũng không chối bỏ bất cứ ai tự nguyện, miễn là mọi thứ tốt đẹp. Nước Lào chưa bao giờ có quy định hạn ngạch số người Việt nhập cảnh vào Lào hay số lượng người được đi thành đoàn trên đường. Thế nhưng, cho rằng có thỏa thuận nào đó với cơ quan chức năng của Lào, ông Báu đã từ chối nhiều nhóm người Việt tham gia, ngay cả những người đã xuất cảnh hợp pháp sang Lào như nhóm của chức sắc Phật Giáo Hòa Hảo Phước Nghiêm, dù ông này đã từng phát tâm đồng hành với Thầy Minh Tuệ ngay ở Gia Lai. (1) Ngày 14-12, ông Báu độc đoán loại trừ Sư Hộ Pháp Kim Cang và một Sư khác vì lý do đông người. Mượn tay an ninh Lào cưỡng ép Sư Kim Cang lên xe, ngăn không cho gặp Sư Minh Tuệ. Đến ngày 18-12, Báu lại gọi điện cho ông Tuấn (anh Thầy Minh Tuệ) yêu cầu cho ông Quý và một số Sư nhỏ sang Lào tham gia đoàn. Ông Tuấn đề nghị cho Đông, một youtuber thân ông Tuấn, nhưng Báu không chấp nhận. Có người thân cận ông Báu giải thích rằng Quý có sức khỏe, kinh nghiệm làm hộ pháp cho Thầy Minh Tuệ khi bộ hành ở Gia Lai. Cách giải thích này không thỏa đáng. Sư Kim Cang dù nói năng lỗ mãng nhưng thể lực tốt đã từng bảo vệ Thầy Minh Tuệ trên cung đường xuyên Việt hàng trăm cây số, trước áp lực đám đông hàng chục ngàn người. Ông Quý nếu có tham gia chỉ là trên cung đường ngắn thôn làng, số người hâm mộ cũng không đông lắm. Sư Kim Cang đến Lào hợp pháp lại bị đuổi về, ngược lại ông Quý đang ở Việt Nam chưa đủ giấy tờ lại được mời sang.
Về thông tin, trong văn bản thông báo của công ty Thiên Định Tuệ công bố trên website của công ty trước chuyến đi đã xác định các youtuber, fbker, tự do quay phim chụp ảnh đoàn bộ hành và phải chịu trách nhiệm việc làm của mình. Phải thừa nhận rằng trong sự kiện Thầy Minh Tuệ bộ hành trước đây, vai trò, công lao của các youtuber rất lớn. Tuy có người quá khích, qua đáng xông vào chỗ các Thầy nghỉ ngơi, lúc riêng tư, nhưng trong bối cảnh cạnh tranh, các youtuber đã tường thuật chi tiết từng bước đi, phát hiện phản ánh từng chi tiết diễn biến các thành viên trong đoàn và sự kiện liên quan. Công bằng mà nói, chính họ cũng là người phát hiện, phản ánh, đấu tranh vạch mặt những Sư giả, những nhóm người lợi dụng ăn theo tiếng tăm tăng đoàn Thầy Minh Tuệ. Thế nhưng, từ khi xuất phát đến nay, Báu không cho phép bất kỳ một youtuber nào tham gia đoàn, thậm chí là đi sau ở phía xa cũng không được. Tất cả các kênh youtuber khác đều phải sử dụng hình ảnh từ Báu và Lê Khả Giáp. Trong các clip đó, Báu vừa là nhân vật, vừa là người dẫn chương trình. Hình ảnh của Thầy Minh Tuệ và tăng đoàn bị mờ nhạt, thời lượng không nhiều. Điều thú vị nhất là các câu nói, giải đáp thắc mắc mang tính thuyết pháp có ý nghĩa đạo lý sâu sắc, sinh động của Thầy Minh Tuệ hiếm khi thể hiện. Đoàn người cứ đi im lặng như những robot không hồn. Cách độc quyền quay phim chụp ảnh cung cấp cho toàn xã hội, các youtuber khác phải xào nấu theo nguồn nguyên liệu này, Đoàn Văn Báu đã lũng đoạn và thao túng truyền thông theo ý của mình, giống như 800 tờ báo chỉ có một tổng biên tập là Ban Tuyên Giáo. Về ý nghĩa việc khất thực, ngoài việc nuôi thân để sống và tu tập, bằng việc xin ăn, chư tăng ni gieo duyên với chúng sinh trong “bát cơm ngàn nhà”, đánh thức Phật tính, lòng từ bi, giảm tính tham lam bủn xỉn trong mỗi người. Đây cũng là cơ hội để họ truyền pháp, lan tỏa thông điệp từ bi hỷ xả, lối sống thiện lành. Nên nhớ, khi khất thực, Đức Phật và các đệ tử bưng bát ghé lần lượt từng nhà chứ không lựa chọn những nhà hảo tâm mà mình biết để nhanh chóng xin đủ bữa. Với bản thân khất sĩ, việc xin ăn cũng giúp họ kiểm soát bản ngã, xóa bỏ tính kiêu ngạo, tự cao, học tính khiêm cung, nhẫn nại. Khất thực cũng giúp đoạn trừ được lòng tham còn lại trong tu sĩ, vì các vị được bố thí gì thì dùng cái đó, khi bước đi không biết được thí chủ cho gì, nhiều hay ít, ngon hay không. (2) Thế nhưng, cũng nhân danh việc giữ an ninh, Báu đã vạch ra những cung đường vắng vẻ phải vượt suối, băng rừng, cố ý tránh xa nơi có nhiều người, thậm chí né tránh những bản làng có đông người Việt. Trừ những đoạn qua công ty Hoàng Anh – Gia Lai hay thị trấn không thể né tránh. Trung thực là ngây thơ như youtuber Lê Khả Giáp đến ngày thứ 5 của chuyến đi đã kịp ghi nhận trong clip "Đáng Nhớ Sư Minh Tuệ Lần Đầu Vào Một Ngôi Làng Tại Lào Để Khất Thực". Trong đó, Giáp nhấn mạnh: “Các thầy rất thích đi khất thực từng nhà.” (3) Một youtuber đã dành thời gian tra cứu kinh điển Phật pháp, đối chiếu cách làm của Báu và bình luận trong clip "Đoàn Văn Báu tái thiết hạnh đầu đà mới cho Thầy Thích Minh Tuệ, tìm hiểu lại nguồn gốc." (4) Lộ liễu rõ rệt nhất là trong một clip, Báu đã gợi ý với Thầy Minh Tuệ cho đoàn cầm cờ đỏ sao vàng khi đi bộ hành. Bằng trí tuệ trong suốt, Thầy Minh Tuệ trả lời thẳng thắn: “Tu sĩ ai cầm cái đó. Cho những người đi theo ai cầm được thì cầm, hoặc gắn nó trên xe (chiếc xe bán tải chở hành lý, thực phẩm cho những người đi theo).” Một quốc gia mà chính phủ đàn áp người tu, tăng đoàn đến mức tan tác. Một giáo hội không công nhận người tu là tu sĩ, đơm đặt bôi xấu tăng đoàn giờ lại bày trò cầm cờ bộ hành quay phim là quá sức xấu hổ thủ đoạn chính trị. (5) Các dư luận viên đã dựa vào clip này kết án Thầy Minh Tuệ và tăng đoàn như những kẻ phản quốc. Độc quyền chọn người, lại chọn mờ ám, bất công. Độc quyền thông tin lại lũng đoạn, thao túng thông tin gây bất lợi cho Thầy. Bằng nhiều cách tách tăng đoàn không được giao tiếp với công chúng trên đường đi, bày ra nhiều chiêu trò để đi sai Phật pháp. Đoàn Văn Báu đã lộ nguyên hình là kẻ áp giải Thầy Minh Tuệ đến nơi đọa đày nào đó, vai trò quan trọng trong kế hoạch cực kỳ thâm độc, loại trừ Thầy Minh Tuệ ra khỏi lãnh thổ và dìm mọi tiếng vang, giá trị của Thầy trong nhận thức mơ hồ, lộn xộn chóng quên. Thầy Minh Tuệ không phải là nạn nhân đầu tiên của cộng sản về việc hộ vệ kiêm áp giải. Qua câu chuyện cố thiếu tướng Phan Văn Xoàn, Phó Tư lệnh lực lượng Cảnh vệ, người phụ trách bảo vệ Hồ Chí Minh tự kể đã được chọn lọc trên báo chí cho thấy, ông Xoàn có cả hai vai trò đó. Ông Hồ được bảo vệ chu đáo, cẩn thận trong từng bước chân, muốn bước ra khỏi cổng nhà sàn, muốn gặp bất cứ ai phải được ông Xoàn sắp xếp theo phê duyệt, chỉ đạo của Bộ trưởng Công An Trần Quốc Hoàn. Muốn đi chợ Tết phải hóa trang thành hai cha con và theo phương thức ba không: không dừng lại, không mua bán, không giao tiếp với ai. Đêm giao thừa ông Hồ bất ngờ đi thăm hộ dân nghèo nhất Hà Nội là một màn trình diễn, tất cả các nhân vật tháp tùng, đón tiếp đều là diễn viên công an sắm vai. Chỉ duy nhất người phụ nữ nghèo gánh nước thuê là diễn viên nghiệp dư được công an lựa chọn. Tất cả những điều cưỡng ép dối trá ấy đều nhân danh mục đích cao quý là bảo vệ an toàn tuyệt đối cho ông Hồ./. Tham khảo
1- https://www.youtube.com/watch?v=XUbZca_KYKg
2- https://vtcnews.vn/vi-sao-duc-phat-di-khat-thuc-ar694792.html
3- https://www.youtube.com/watch?v=eELFGQC8za8
4- https://www.youtube.com/watch?v=ZLycPR4ziSg
5- https://www.youtube.com/watch?v=ZoLOt5aR30c Nguồn: RFA ------------------------
Cuộc du hành cưỡng bức với sư Minh Tuệ, và những điều nhìn thấy
Đằng sau quyết định của sư Minh Tuệ rời bỏ đất nước để bộ hành qua Ấn Độ
Tại sao chính quyền nóng lòng muốn dứt điểm trường hợp sư Minh Tuệ?
------------------------
 
 

Minh Hải (SGN) Cuộc cách mạng “Tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị” mà Tổng Bí Thư Đảng CSVN nhấn mạnh phải thực hiện với quyết tâm cao, hành động quyết liệt, nhất là ở cấp Trung Ương dự kiến sẽ có trận “sống mái,” “long tranh hổ đấu” trong nội các Chính Phủ Phạm Minh Chính. Một bầu không khí ngột ngạt đến độ nghẹt thở bao trùm nghị trường Trung Ương Đảng CSVN khi mà vào sáng ngày 25 Tháng Mười Một năm 2024, bằng việc Tổng Bí Thư Tô Lâm chủ trì lễ khai mạc hội nghị Ban Chấp Hành Trung Ương Đảng CSVN khóa XIII có bài phát biểu và nhấn mạnh, Ban Chấp Hành Trung Ương đã xem xét, thảo luận tờ trình của Bộ Chính Trị về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 8 ngày 25 Tháng Mười 2017 là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng: Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả nhất là ở cấp Trung Ương. Cũng ngay trong ngày 25 Tháng Mười Một, ông Tô Lâm là người phát biểu bế mạc hội nghị trên, một lần nữa nhấn mạnh cần thực hiện “vừa chạy vừa xếp hàng,” “thời gian không chờ đợi” đối với ba nhiệm vụ, trong đó có nhiệm vụ: Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị. Đây là cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hành chính, sáp nhập hoặc giải thể các cơ quan hành chính cồng kềnh, chồng chéo và không cần thiết. Điều này nó còn gắn liền với việc sắp xếp, luân chuyển hoặc cắt giảm đội ngũ cán bộ-công chức đặc biệt là những cán bộ-công chức bất tài, vô dụng, loại bỏ để giảm tiêu tốn 70% ngân sách Nhà Nước. Chắc chắn sẽ đụng chạm đến lợi ích nhóm hoặc cá nhân, những thế lực ngầm không hề nhỏ tồn tại ở mọi cấp bậc trong hệ thống Chính trị Việt Nam. Dù thực tế xã hội mỗi ngày một thay đổi nhưng sẽ không dễ dàng thay đổi được nhận thức của đội ngũ cán bộ-công chức CSVN. Bởi lẽ, để ngồi vào chiếc ghế cán bộ-công chức, mỗi cá nhân phải phải lọt vào một trong bốn tiêu chuẩn sau “Nhất quan hệ, nhì tiền tệ, ba hậu duệ và trí tuệ” còn lại là “mặc kệ.” Đây là chiếc ghế biểu tượng cho sự quyền uy, địa vị xã hội và giàu có nên không ai không ham muốn tột bậc, trước đó có thêm biểu tượng của sự an toàn nhưng nay xem ra biểu tượng này không còn bảo đảm, đặc biệt là kể từ lúc chiến dịch “đốt lò” do cựu Tổng Bí Thư CSVN Nguyễn Phú Trọng khởi xướng và người đang kế tục là ông Tô Lâm. Chính vì vậy, để một cá nhân hay một phe nhóm cán bộ-công chức nào chấp nhận hy sinh lợi ích, tháo gỡ “điểm nghẽn cơ chế,” tinh gọn và linh hoạt bộ máy hành chính đặng đưa đất nước phát triển là điều rất khó, thậm chí còn ngăn cản, nảy sinh xung đột lợi ích cá nhân rồi dần lan tỏa đến xung đột cả hệ thống chính trị, sự phản kháng và đấu đá của dàn lãnh đạo cấp cao ở Trung Ương là không tránh khỏi. Hiện nay, hệ thống chính trị Việt Nam gồm có : Đảng CSVN, Nhà nước CSVN và Mặt trận Tổ quốc CSVN và các tổ chức chính trị-xã hội. Trong đó, hệ thống tổ chức của Đảng CSVN được lập tương ứng với hệ thống tổ chức hành chính của Nhà nước CSVN. Mà trong bộ máy Nhà Nước CSVN gồm có: Quốc Hội, Chủ Tịch Nước, Chính Phủ, Tòa Án, Viện Kiểm Sát, chính quyền địa phương. Như vậy, để tinh gọn hệ thống chính trị thì Đảng CSVN và Nhà nước CSVN có thể nhập lại một. Còn để tinh gọn cơ quan hành chính, thì Chính phủ CSVN là cơ quan hành chính cao nhất của Nhà Nước CSVN hiện gồm có 18 bộ, 4 cơ quan ngang bộ và 8 cơ quan trực thuộc là quá cồng kềnh. Có thể sáp nhập hoặc giải thể 4 cơ quan ngang bộ và 8 cơ quan trực thuộc vào 18 cơ quan bộ. Từ 18 cơ quan bộ có thể sáp nhập hoặc giải thể một số bộ để tổ chức bộ máy Chính Phủ được tinh gọn hơn. Chính phủ chính là “điểm nghẽn” trọng yếu của “điểm nghẽn” mà ai cũng dễ dàng nhận thấy, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hành chính mà ông Tô Lâm muốn thực hiện theo phương châm “thời gian không chờ đợi” là quyết liệt nhắm vào cơ quan Chính Phủ, nhắm vào các cán bộ thuộc diện Trung Ương Đảng quản lý gồm: thủ tướng, phó thủ tướng và số bộ trưởng-thứ trưởng. Một hội nghị quyết định vấn đề hệ trọng của cả đất nước, của cả hệ thống chính trị mà chỉ diễn ra khoảng thời gian chưa tới một ngày (ngày 25 tháng 11 vừa qua), quá gấp gáp và thúc bách đúng theo kiểu như ông Tô Lâm phát biểu là Trung Ương không chờ cấp tỉnh, cấp tỉnh không chờ cấp huyện, cấp huyện không chờ cơ sở, quyết tâm hoàn thành việc tổng kết nghị quyết 18 và báo cáo phương án về Ban Chấp Hành Trung Ương Đảng CSVN ngay trong quý 1-2025, báo hiệu một cuộc “long tranh hổ đấu” sắp diễn ra ngay trong lòng bộ máy chính phủ CSVN. Các bộ sẽ đấu với nhau, các cán bộ-công chức sẽ đấu với nhau để tranh giành quyền tồn tại. Ngày 30 tháng 11 năm 2024, Thủ Tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thứ nhất của ban chỉ đạo Chính Phủ đánh giá việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy lần này có phạm vi tác động rộng, là việc phức tạp, nhạy cảm. Tính từ đầu nhiệm kỳ Đại Hội Đảng XIII đến Tháng Tám 2024, có ba phó thủ tướng bị kỷ luật, bị khởi tố: Phạm Bình Minh, Vũ Đức Đam, Lê Minh Khái và các một số bộ trưởng của các bộ. Hiện tại, trong số những người đứng đầu Chính Phủ, dưới vế ông Chính còn có năm phó thủ tướng: Nguyễn Hòa Bình, Lê Thành Long, Trần Hồng Hà, Bùi Thanh Sơn và Hồ Đức Phớc. Giới quan sát đưa nhận xét, năm phó thủ tướng là quá nhiều, dư thừa, muốn tinh gọn thì cần luân chuyển công tác hoặc cắt giảm hai cho đến ba phó thủ tướng. Vậy thì dự kiến sẽ là một trận “sống mái” giữa năm phó thủ tướng, tuổi tác ngang ngửa với nhau, “long tranh hổ đấu” để tồn tại. Xét thấy ứng cử viên Nguyễn Hòa Bình đang ở thế thượng phong, áp đảo hơn bốn ứng cử viên còn lại. Là ủy viên Bộ Chính Trị và cũng là người đi lên từ ngành Công An, ông Bình đủ khả năng giữ chân chiếc ghế phó thủ tướng, đồng thời có cơ hội tranh giành chiếc ghế thủ tướng của ông Phạm Minh Chính ở nhiệm kỳ XIV sắp tới. Tuy nhiên, cơ hội này rất nhỏ bởi khoảng thời gian công tác, kinh qua các chức vụ cho đến hiện tại ông Chính chưa cho thấy đã dính scandal gì, trong khi ông Bình lại dính bê bối vụ án oan “tử tù Hồ Duy Hải.” Các phó thủ tướng Lê Thành Long và Hồ Đức Phớc cũng chưa cho thấy dính scandal gì trong khoảng thời gian công tác, kinh qua các chức vụ cho đến hiện tại. Đối với Phó Thủ Tướng Trần Hồng Hà, vào Tháng Mười Hai 2022, tại kỳ họp thứ 24 của ủy ban Kiểm Tra Trung Ương Đảng CSVN kết luận: ban cán sự đảng Bộ Tài Nguyên và Môi Trường có một số vi phạm, khuyết điểm trong việc thực hiện các nguyên tắc và quy định của Đảng; thiếu trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tham mưu, xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện các thể chế, chính sách; trong việc thực hiện một số dự án đầu tư công và công tác kiểm tra, thanh tra. Thời điểm này, ông Hà nắm cương vị bộ trưởng kiêm bí thư ban cán sự đảng Bộ Tài Nguyên và Môi Trường. Tương tự là trường hợp của Phó Thủ Tướng Bùi Thanh Sơn. Cũng tại kỳ họp thứ 24 vào Tháng Năm 2022, ông Bùi Thanh Sơn bị đề nghị xem xét, thi hành kỷ luật do bê bối trong vụ chuyến bay giải cứu, đưa công dân về nước trong đại dịch COVID-19. Ông Sơn bị Bộ Chính trị CSVN quyết định phê bình nghiêm khắc. Như vậy khả năng nhiệm kỳ tới, những cái tên đứng đầu trong bộ máy Chính phủ CSVN dự đoán sẽ là: Phạm Minh Chính, Lê Thanh Long và Hồ Đức Phớc, có thể với sự bảo vệ của ngành Công An và các nhân vật thân tín như Tổng Bí Thư Tô Lâm hay Thủ Tướng Chính thì ông Nguyễn Hòa Bình vẫn sẽ tiếp tục giữ được chiếc ghế phó thủ tướng. Còn các ông Trần Hồng Hà, Bùi Thanh Sơn cùng với phe nhóm, thân tín hẳn sẽ nhận lấy kết cục thất bại, bởi lẽ để tồn tại với cuộc chiến vương quyền thì ngoài thực lực còn phải có uy danh./.
 

Dương Quốc Chính Trong không khí cả nước nô nức hóng chuyện đảng và CP tinh gọn bộ máy thì thày Minh Tuệ lại làm đơn xin đi "du học" Ấn Độ! Hôm qua mình thấy xuất hiện cái đơn gửi TBT, CTN, Bộ NG, Bộ CA...của công ty Phát tâm thiên định tuệ. Đại khái là công ty này sẽ hỗ trợ thày Minh Tuệ đi bộ sang Ấn Độ. Kèm theo đơn là danh sách 11 Youtuber (FBker, TikToker), chắc là anh em làm truyền thông? Không hiểu sao đi du học mà phải làm đơn gửi toàn các cụ vậy? Mình nghĩ là cứ làm các thủ tục xuất nhập cảnh, xin visa này kia, cùng lắm gửi đơn đến Bộ NG và Bộ CA xin hỗ trợ thủ tục xuất nhập cảnh là cùng. Tất nhiên xuất khẩu được thày thì anh em AN sẽ nhàn, đỡ lo mất trật tự công cộng. Nhưng cũng thiệt hại là mất đi 1 kênh phân tán tư tưởng của cần lao. Chẳng hạn có biến cố gì đó thì lại thả thày ra đi khất thực vài bữa, êm thì lại nhốt lại. Thày đi rồi còn thiệt hại không nhỏ cho kinh tế địa phương cũng như nước nhà. Vì nhân dân tụ tập và hóng tin đông là sẽ ra tiền ăn ở, Youtube... Đây lại nuôi béo nước bạn, vì thày ra nước ngoài rồi. Đấy là chưa kể 1 số Phật tử lại bay sang Ấn Độ để đảnh lễ, thì lại càng thất thu, lẽ ra thày hút được Phật tử quốc tế đến Việt Nam đảnh lễ thì còn thu được ngoại tệ…
 
Vụ này 11 anh em đồng hành với thày chắc kiếm tiền tốt đó, lẽ ra VTV phải cử cán bộ đi theo và độc quyền truyền thông thì mới đáng mặt đài TH cuốc gia! Có lẽ công ty kia sẽ thu phế của 11 anh em này? Nghe giang hồ đồn anh Báu đi theo đoàn là CA? Đi lo các thủ tục pháp lý. Công ty Phát tâm thiên định tuệ start up quả này là thắng lớn đó. Không biết có xác nào đứng sau không? Mà start up dạng này chắc chả cần vốn, nên chắc chả xác nào mò vào được?

Ngày 17.11, Sư Thích Minh Tuệ (tên khai sinh Lê Anh Tú, 44 tuổi) đã đưa ra thông báo chính thức bằng văn bản viết tay về việc sẽ tạm thời ngừng thực hiện hạnh khất thực. Thông báo này có xác nhận từ Công ty Phát Tâm Thiên Định Tuệ (Gia Lai), nơi có người thân của ông tham gia, với con dấu và chữ ký của bà Nguyễn Thị Lan, Phó giám đốc công ty. Trong văn bản, Sư Thích Minh Tuệ vẫn xưng hô khiêm nhường bằng từ “con” và chia sẻ rằng bản thân đã lập nguyện tu học theo chánh pháp của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Tuy nhiên, ông nhận định rằng điều kiện xã hội hiện nay, bao gồm vấn đề an ninh trật tự và giao thông, không phù hợp để tiếp tục học tập và thực hành hạnh khất thực. Ông nhấn mạnh rằng việc khất thực sẽ chỉ được thực hiện khi bảo đảm các yếu tố an toàn cần thiết, tránh gây ảnh hưởng đến trật tự xã hội. Sư Thích Minh Tuệ nêu rõ, trong quá trình thực hành hạnh khất thực, việc có người đi theo bảo vệ hoặc tụ tập đông người để chào đón, hô hào là không phù hợp với chánh pháp. Những hành động này không chỉ gây ồn ào, mất trật tự mà còn đi ngược với tinh thần của hạnh khất thực trong đạo Phật. Vì vậy, ông quyết định tạm dừng khất thực nếu tình trạng này tiếp diễn. Bên cạnh đó, ông cũng gửi gắm mong muốn rằng mọi người khi kính Phật, tôn kính pháp và tăng đoàn cần tuân thủ các quy định về nơi chốn, điều kiện thực tế và hoàn cảnh cụ thể. Ông bày tỏ: “Nếu được như vậy thì rất hạnh phúc và tốt đẹp. Mong mọi người giúp đỡ”. Thông điệp của Sư Thích Minh Tuệ không chỉ phản ánh quyết tâm giữ gìn sự đúng đắn trong chánh pháp mà còn là lời nhắc nhở về ý thức của cộng đồng trong việc thực hiện các nghi lễ, hành vi tôn giáo. Ông nhấn mạnh rằng sự trang nghiêm và trật tự trong các hoạt động tín ngưỡng sẽ mang lại sự thanh tịnh, an vui cho cả người tu lẫn xã hội. Quyết định của Sư Thích Minh Tuệ nhận được sự quan tâm rộng rãi, không chỉ từ giới Phật tử mà còn từ những người quan tâm đến việc duy trì nét đẹp văn hóa tôn giáo trong bối cảnh xã hội hiện đại. https://www.facebook.com/hongly.vo.35/videos/8058323440935023
 

Nguyễn Công Bằng Mấy ngày nay, báo chí nước ngoài rộ lên tin một mật vụ trong đoàn Cảnh vệ, tháp tùng chuyến đi của Chủ tịch nước Việt Nam Lương Cường tới thăm Chi lê, đã bị cảnh sát nước sở tại bắt giữ và trục xuất do có hành vi quấy rối tình dục một nữ nhân viên khách sạn tại thành phố Santiago.
 
Theo giới thạo tin Việt Nam cho biết, sĩ quan Việt Nam này tên là “Lai Đắc Tuấn” mang hàm cấp tá, 59 tuổi, đang công tác tại Bộ Tư lệnh Cảnh vệ (K10), Bộ Công an. Ông này đi theo đoàn bảo vệ và phục vụ ông Lương Cường trong chuyến thăm và làm việc tại Chi lê.
 
Tối Chủ nhật ngày 10/11 (giờ địa phương) tại khách sạn Sheraton, thành phố Santiago, Chi lê, viên sĩ quan công an này đã yêu cầu một nữ nhân viên phục vụ trong khách sạn mang đồ uống lên phòng của ông ta. Khi nữ nhân viên này mang đồ uống vào phòng cho ông này, ông ta đóng cửa lại, và đang mặc đồ lót nhưng ra hiệu yêu cầu cô massage cho ông ta. Cô này sau đó đã báo với cảnh sát, ông Lai Đắc Tuấn đã bị bắt ngay đêm đó với cáo buộc quấy rầy tình dục người trên 14 tuổi và không có sự đồng ý của nạn nhân. Sau đó, chắc là có sự can thiệp ngoại giao, và vì ông này có hộ chiếu công vụ, cho nên cảnh sát Santiago đã trục xuất ông này về Việt Nam.
 
Nhiều người sẽ ngỡ ngàng bởi một sĩ quan mật vụ bảo vệ yếu nhân đi công cán nước ngoài mà lại có ham muốn bệnh hoạn như vậy. Tuy nhiên, đây không phải là trường hợp đầu tiên và cũng không phải là trường hợp duy nhất vi phạm pháp luật các nước sở tại theo kiểu như vậy.
 
Xin kể ra vài trường hợp tương tự. Chắc hẳn độc giả còn nhớ vụ diễn viên Hồng Đăng và nhạc sĩ Hồ Hoài Anh hồi năm 2022, khi có chuyến du lịch cùng gia đình, nhưng lại bị cảnh sát đảo Mallorca (Tây Ban Nha) bắt giữ liên quan với cáo buộc "xâm hại tình dục đối với trẻ vị thành niên 17 tuổi" và "xâm phạm quyền riêng tư”.
 
Lúc sinh thời, ông Nguyễn Phú Trọng - Cựu Tổng bí thư Việt Nam hay khoe khoang “Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
 
Nhưng sự thật thì chua chát hơn nhiều. Vụ scandal tình dục này đã làm nhục quốc thể ngay trong chuyến xuất ngoại đầu tiên của ông Lương Cường với cương vị Chủ tịch nước. Chưa kể các chuyến công du nước ngoài của các yếu nhân sẽ là một cơ hội “làm ăn” béo bở cho các quan chức dưới quyền. Đơn cử một vụ đã từng rùm beng dư luận năm 2018, đó là có 9 người đội lốt doanh nhân, tháp tùng chuyên cơ của bà Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân sang thăm Hàn Quốc theo lời mời của Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc. Chín người này đã trốn chuyến bay trở về Việt Nam và chấp nhận sống lưu vong tại Hàn Quốc. Hoá ra đây là một vụ kiếm khối tiền khi lợi dụng chuyên cơ của Chủ tịch Quốc hội để đưa người xuất cảnh lậu sang lao động bất hợp pháp ở xứ Hàn. Cơ đồ nước ta ghê thật!
 
Ở Việt Nam, ai cũng biết giới công an ăn chơi sa đoạ nhường nào. Hồi đầu tháng 10 năm nay, mạng xã hội Facebook đã ào ào đưa tin Thiếu tá Phong, Đội trưởng cảnh sát giao thông Tuần Giáo, Điện Biên đã mua dâm cháu gái học lớp 11 Lường Thị Hưng với giá 8 triệu đồng/đêm. Thiếu tá Phong “hăng say công tác” với cháu bé chắc bằng tuổi con cháu ông ta, đến mức Thiếu tá công an này đã “hy sinh” ngay trên ngực cháu gái này.
 
Cấp dưới thì đã vậy, cấp trên cũng không kém. Đại tướng, Uỷ viên Bộ chính trị, Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang khi qua Nga đã tìm ăn món “tay gấu”. Thậm chí khi về lại Việt Nam, ông Quang còn cho lính mua cả con hổ Siberi mang về Việt Nam nấu cao. Món cao hổ cốt nghe nói giúp cho Bộ trưởng “tăng cường sinh lực”, nên Bộ trưởng quyết mang về để còn có sức “chiến đấu” với các người đẹp trong nước.
 
Hồi năm 2020, dư luận được một phen hả hê khi một phó công an quận ở Sài Gòn bị bắt tại trận trên giường với một nữ đồng nghiệp và là vợ của một anh cũng là công an.
Điều đáng nói là các vị quan chức “công bộc của dân” này, lúc nào mở miệng ra cũng nói chuyện sống lành mạnh, “rèn luyện tu dưỡng đạo đức Hồ Chí Minh”. Nghe mà mắc ói.
 
Không chỉ giới công an, giới quan chức ngành khác cũng không là ngoại lệ. Cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, người đã có lúc rất tự tin coi mình là người kế nhiệm ông Trọng làm Tổng bí thư, nhưng đã bị hạ gục cũng vì “gái”, đúng là “chết vì gái là cái chết tê tái”. Huệ đã bị hạ gục vì quan hệ bất chính với ca sĩ Hương Tràm cùng quê với Huệ. Lính của Huệ khi chuyển tiền sang Mỹ cho Hương Tràm đã lấy tên Huệ, đây chính là bằng chứng chết người mà Tô Lâm đã đưa ra trước mặt ông Trọng và Bộ Chính trị, khiến Huệ phải ra đi trong cay đắng.
 
Hồi năm 2010, dư luận Việt Nam rúng động với vụ Sầm Đức Xương, hiệu trưởng một trường trung học ở Hà Giang đã phạm tội mua dâm. Hai nạn nhân là nữ sinh Nguyễn Thúy Hằng và Nguyễn Thị Thanh Thúy đã phải"qua đêm" với nhiều người theo chỉ đạo của thầy Sầm Đức Xương. Hoá ra ông này tuy là thầy giáo mà còn hơn cả Mã Giám Sinh. Trong số các ông lớn mua dâm, còn có cả Nguyễn Trường Tô, Chủ tịch tỉnh Hà Giang khi đó, nhưng toà án và công an đã lờ đi.
 
Năm 2004, Lương Quốc Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban TDTT đã bị xử 8 năm tù với tội danh “hiếp dâm trẻ em”.
Vậy nói sao về những vụ các ông bà quyền cao chức trọng ở Việt Nam, tất cả đều là đảng viên Đảng cộng sản, “đạo đức sáng ngời” nhưng lại làm toàn chuyện bỉ ổi. Đơn giản thôi, do họ có quyền và có tiền quá nhiều, tri thức thì thấp kém nên chỉ biết hưởng thụ cuộc sống của mấy kẻ trọc phú, đó là gái. Ngoài ra, họ tụ cho mình quyền có thể làm tất cả mọi thứ, như ăn thịt thú quý hiếm, phạm tội liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhưng họ cho mình vì có quyền và có tiền nên như ở Việt Nam thì họ chả bị làm sao cả. Tiền và quyền có thể giúp họ đổi trắng thay đen, chính vì suy nghĩ đó nên họ đã phạm tội không chỉ ở trong nước mà còn ra tới nước ngoài.
 
Hỡi ôi, đạo đức Hồ Chí Minh là vậy đó! Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là vậy đó!
  https://apnews.com/article/chile-vietnam-abuso-sexual-diplomacia-61a3d9e... https://nld.com.vn/van-nghe/hong-dang-va-ho-hoai-anh-dang-bi-tam-giu-o-n... https://baochinhphu.vn/dat-nuoc-ta-chua-bao-gio-co-duoc-co-do-tiem-luc-v... https://vov.vn/phap-luat/doi-lot-doanh-nhan-di-cung-doan-voi-chu-tich-qu... https://nld.com.vn/thoi-su/pho-truong-cong-an-quan-10-bi-to-quan-he-bat-... https://vnexpress.net/bac-to-cao-cuu-chu-tich-ha-giang-mua-dam-nu-sinh-2... https://nhandan.vn/luong-quoc-dung-bi-phat-tu-8-nam-ve-toi-hiep-dam-tre-...

Nguyễn Công Bằng EVN chỉ có lỗ và lỗ và chỉ biết tăng giá điện để trấn lột người dân.
 
Tập đoàn “nước Lỗ” Mới đây, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã có thông báo tăng giá bán lẻ điện sinh hoạt. Điều đáng nói ở đây là EVN là đơn vị độc quyền cung cấp điện ở Việt Nam, và mặc dù giá điện luôn tăng, ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người dân, nhưng EVN dường như năm nào cũng lỗ. Năm 2023, EVN đã công bố mức lỗ là hơn 1,8 tỉ USD. Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2024, cho đến ngày 30/6/2024, lỗ lũy kế của EVN ở mức 52.016 tỷ đồng. Trong suốt thời gian hoạt động, hầu như EVN chỉ có lỗ và lỗ, và để bù lại khoản lỗ này, EVN chỉ có cách là  móc túi người dân bằng cách tăng giá điện. Người dân thì không có chọn lựa khác, bởi đây là thế độc quyền của EVN. Vì đâu nên nỗi? Giải thích về nguyên nhân vì sao EVN bị lỗ, hầu hết báo chí trong nước đều trích dẫn lại giải thích từ chính các quan chức EVN, trong đó chỉ có nguyên nhân khách quan, mà không thấy nguyên nhân chủ quan ở đâu? Ngay cả tờ báo Năng lượng Việt Nam - được coi là cơ quan phản biện gồm những chuyên gia có trình độ chuyên môn, cũng không có phân tích gì khác. Chỉ có lác đác vài ý kiến bị coi là trái chiều. Năm 2023, Báo Thanh niên đã từng đặt vấn đề: “Tập đoàn Điện lực VN (EVN) báo lỗ hơn 26.000 tỉ đồng cho cả năm 2022 và tiếp tục lỗ trong quý 1/2023 nên đang chờ được phê duyệt tăng giá điện. Điều lạ lùng là trong năm vừa qua, hầu hết các công ty điện trên cả nước, thậm chí cả những công ty con của EVN, đều báo lãi lớn.” Nhưng rồi cũng không có câu trả lời thoả đáng. Và rồi, đến hẹn lại lên với điệp khúc EVN lỗ và thông báo tăng giá điện. Câu chuyện về mua than cho nhiệt điện Theo điều tra riêng của chúng tôi, bên cạnh những nguyên nhân khách quan mà EVN đưa ra để lý giải cho việc làm ăn thua lỗ của mình, còn có những nguyên nhân chủ quan do chính cơ chế quản lý của EVN, hay nói trắng ra là có những “lợi ích nhóm” ở đây. Đơn cử một vấn đề đấu thầu mua than cho các nhà máy nhiệt điện cũng đã bộc lộ nhiều dấu hiệu không ổn của Tập đoàn “nước Lỗ” này. EVN đã tổ chức đấu thầu mua than nhập khẩu phân tán giá trị rất lớn, được phân chia thành nhiều gói thầu nhỏ lẻ để giao cho các đơn vị thành viên EVN thực hiện mua nhỏ lẻ, ngắn hạn hành vi có dấu hiệu lợi ích nhóm gây thất thoát tài sản Nhà nước giá trị lớn, cụ thể: - Tập đoàn Điện lực Việt Nam có 3 tổ hợp nhà máy nhiệt điện sử dụng than nhập khẩu gồm: Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4&4MR, Nhà máy nhiệt điện Thái Bình, Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 1&3 với khối lượng than nhập khẩu hàng năm cực kỳ lớn. - Ngày 21/5/2020, Hội đồng thành viên EVN ban hành Nghị quyết số 253/NQ-HĐTV về điều chỉnh kế hoạch mua than 06 tháng cuối năm 2020 cho vận hành Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4. Ngay sau đó Hội đồng thành viên EVN tiếp tục ban hành Quyết định số 105/QĐ-HĐTV ngày 25/5/2020 về việc phê duyệt hiệu chỉnh (lần 1) kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp than nhập khẩu 2020-2022 của Nhà máy nhiệt điện (NMNĐ) Vĩnh Tân 4 để hiệu chỉnh các gói thầu cung cấp than nhập khẩu trung hạn (4.167.557.680.000 đồng) thành 04 gói thầu mua than nhập khẩu ngắn hạn (mỗi gói 1.041.889.420.000 đồng) cho vận hành 06 tháng cuối năm 2020. Việc tiếp tục chia nhỏ mỗi gói thầu cung cấp than trung hạn thành các gói thầu ngắn hạn nhỏ lẻ để Chủ tịch Hội đồng thành viên EVN ủy quyền cho Tổng giám đốc EVN phê duyệt các bước trong quá trình lựa chọn nhà thầu và cho phép Tổng giám đốc EVN được ủy quyền lại cho Giám đốc NMNĐ Vĩnh Tân 4 thực hiện. - Ngày 26/7/2021, Hội đồng thành viên EVN tiếp tục ban hành Quyết định số 83/QĐ-HĐTV về việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu các gói thầu mua than nhập khẩu cho NMNĐ Vĩnh Tân 4 giai đoạn cuối năm 2021 và đầu năm 2022 chia thành 02 gói (mỗi gói 1.564.590.271.200 đồng) vv… - Ngày 22/9/2023, Tổng giám đốc EVN ban hành Quyết định số 984/QĐ-EVN về việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp than nhập khẩu cho NMNĐ Vĩnh Tân 4 năm 2024 chia làm 05 gói thầu tổng trị giá 20.123.419.465.932 đồng. Ngoài ra, EVN còn giao cho NMNĐ Vĩnh Tân 4 thực hiện các gói thầu cung cấp dịch vụ giám định khối lượng và chất lượng than nhập khẩu hàng năm lên đến vài tỷ đồng. Việc Hội đồng thành viên EVN chia nhỏ các gói thầu trung hạn thành nhiều gói thầu ngắn hạn là để Tổng giám đốc EVN ủy quyền lại cho các đơn vị thành viên thực hiện trên cơ sở kết quả lựa chọn danh sách ngắn các nhà cung cấp than nhập khẩu do EVN chọn theo hình thức đấu thầu rộng rãi, quốc tế, sơ tuyển không qua mạng. Điều đáng nói là tất các gói thầu đều cài vào “điều kiện cấp hàng là CIF giao hàng tại cảng nhận hàng - Vĩnh Tân” không phù hợp với thông lệ quốc tế đã gây ra một số khó khăn, vướng mắc cho nhà cung cấp lớn như: Các chủ mỏ và nhà cung cấp lớn không tham gia đấu thầu khi điều kiện cấp hàng là CIF cảng nhận hàng, nhất là khi chuỗi cung ứng than phức tạp, vì vậy các nhà cung cấp trong danh sách ngắn tham gia chỉ có các công ty thương mại nhỏ lẻ tham gia đấu thầu trực tiếp; chất lượng giao hàng không đồng nhất trong toàn bộ gói thầu, nguồn cung không cụ thể, không ổn định do các đơn vị trúng thầu phải đi mua "gom" than trôi nổi trên thị trường của Indonesia, chủ yếu là các đơn vị cung cấp dịch vụ logistics trong nước nên không có chuyên môn về than…đã xảy ra các rủi ro pháp lý phải kiện ra Tòa án trọng tài quốc tế kéo dài nhiều năm rất phứt tạp, phát sinh nhiều chi phí tại 02 vụ tranh chấp số 66/21 và 92/21, 02 chuyến tàu MV. Sentinel và MV. Orient Iris. Điều kiện thanh toán trong các Hồ sơ mời thầu của EVN không phù hợp với thông lệ quốc tế, có nhiều rủi ro cho bên bán, làm cho các Tập đoàn kinh doanh than quốc tế lớn không tham gia. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến việc thời gian qua nguồn cung cấp than không ổn định, chất lượng than không đảm bảo, giá cả tăng bất thường mất kiểm soát, dễ đứt gãy nguồn cung khi có ảnh hưởng địa chính trị, dẫn đến những bất cập bởi việc chia nhỏ các gói thầu để ủy quyền cho các đơn vị thành viên đấu thầu mua lẻ và ngắn hạn là hành vi có dấu hiệu tiêu cực, lợi ích nhóm, gây thất thoát chi phí mua than nhập khẩu cực kỳ lớn (mỗi năm các đơn vị thành viên EVN nhập khẩu than khoảng vài chục ngàn tỷ) làm tăng chi phí sản xuất điện rất lớn gây thua lỗ liên tiếp cho EVN, thay vì EVN trực tiếp tổ chức đấu thầu tập trung một đầu mối ở Tập đoàn cho cả 03 cụm Nhà máy nhiệt điện theo phương thức mua các "lô hàng lớn" và "dài hạn". Có như vậy, mới nhập khẩu được than có chất lượng ổn định, với giá (FOB) thấp của các công ty thương mại lớn có kinh nghiệm và chuyên về cung cấp than. Việc đứt gãy nguồn cung, giá than quá cao đã khiến các nhà máy phải nhiều lần dừng hoạt động luân phiên các tổ máy, mỗi lần kéo dài 3 đến 6 tháng ảnh hưởng nghiêm trọng đến cấp điện cho hệ thống và an ninh năng lượng, các nhà máy liên tục xảy ra sự cố chi phí sửa chữa, thay thế vật tư thiết bị và bảo dưỡng lên hàng nghìn tỷ/năm, thua lỗ liên tục lên hàng nghìn tỷ đồng/năm. Ngoài ra, Giám đốc Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 đã tổ chức đấu thầu mua sắm lượng dầu DO hàng năm rất lớn (như năm 2021 khoảng 139 tỷ đồng/năm và năm 2022 khoảng 112 tỷ đồng/năm) để khởi động và hỗ trợ đốt than có chất lượng không đảm bảo. Lại là vấn đề thể chế Một tờ báo hiếm hoi ở trong nước năm ngoái đã mổ xẻ vấn đề: “Nhận xét về con số 26.000 tỷ đồng thua lỗ trong năm 2022 của EVN, một chuyên gia kinh tế cho rằng đây vẫn là “điệp khúc cũ” về thua lỗ của ngành điện. Điểm khác duy nhất ở đây là 5-6 năm trở về trước, EVN liên tục (kêu) lỗ do đầu tư ngoài ngành dẫn đến rủi ro mất vốn, giờ đây dù đã thoái vốn ra khỏi các lĩnh vực ngoài ngành, tập trung vào kinh doanh lĩnh vực điện, EVN vẫn lỗ… Nhưng vấn đề thua lỗ của EVN “bất thường” ở chỗ, là cùng khâu phát điện nhưng các doanh nghiệp (DN) không thuộc EVN lại có kết quả kinh doanh rất khác. Căn cứ vào thông tin công bố của các DN sản xuất điện niêm yết trên thị trường chứng khoán, có thể thấy hầu như không DN nào thua lỗ, dù đó là công ty nhiệt điện than và khí - những nhiên liệu có giá tăng rất mạnh.” Nhà báo Hà Phan cũng đưa ra ý kiến “Trong khi EVN đưa ra vô vàn lý do khách quan biện minh cho những thất bát của mình thì không ít những ý kiến trái chiều cho rằng họ phải xem lại năng lực quản lý điều hành.”
Tiến sĩ Thái Doãn Hoàng Cầu - tác giả của cuốn sách “Thị trường điện: các vấn đề cơ bản và chuyên đề kinh tế, thương mại, quản lý” có đưa ra ý kiến cần phải cải cách thị trường điện: “Chúng ta vẫn chưa có thị trường bán buôn điện đúng nghĩa, vẫn chỉ là thị trường cạnh tranh về phát điện, vì các đơn vị mua buôn điện để cung cấp dịch vụ bán lẻ điện vẫn thuộc về Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), còn chủ yếu độc quyền trong mua buôn và bán lẻ điện.” Nhà báo Hoàng Tư Giang của vietnamnet.vn mới đây có bài báo rất thú vị khi liên kết khám phá của các tác giả giải Nobel về kinh tế năm nay với vấn đề thể chế của Việt Nam. “Những ngày này, nhiều người hay nhắc đến cuốn sách “Vì sao các quốc gia thất bại” của Daron Acemoglu và James Robinson, hai trong ba nhà kinh tế học vừa được trao giải Nobel kinh tế 2024. Hai nhà kinh tế đưa ra khái niệm “thể chế dung nạp” và “thể chế loại trừ” (hay “chiếm đoạt”) để lập luận rằng, một số quốc gia giàu có và thịnh vượng hơn những quốc gia khác do các thể chế chính trị và kinh tế của họ chứ không phải do địa lý hoặc văn hóa của quốc gia đó.” Câu chuyện này hoàn toàn đúng trong vấn đề EVN tăng giá điện và sự thua lỗ của họ. Nguyên nhân quan trọng nhất là thể chế quản lý kinh tế của EVN đang bộc lộ những bất cập, đòi hỏi phải có sự thay đổi. Điều này đã được đặt ra từ rất lâu, nhưng vẫn chưa có lời đáp. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm từ khi nhậm chức đã luôn nhắc tới việc “khắc phục các hạn chế của thể chế…” rồi “hoàn thiện thể chế”. Có lẽ vấn đề cải cách thị trường điện và cơ chế quản trị công đối với EVN là vấn đề cần thiết hiện nay. Chỉ khi ông Tô Lâm chỉ đạo sát sao vấn đề này, người dân mới có thể tin vào các phát biểu hoa mỹ của ông ta được. Còn không, chỉ là những lời tuyên bố sáo rỗng mà thôi./.
--------- https://www.evn.com.vn/d6/news/Dieu-chinh-gia-ban-le-dien-binh-quan-tu-n... https://vneconomy.vn/lo-hon-1-8-ty-usd-evn-can-phai-tang-gia-dien-5-nua-... https://thitruongtaichinhtiente.vn/cong-bo-ket-qua-kiem-tra-gia-thanh-sa...ũy kế 6 tháng đầu,lỗ đến 29.107 tỷ đồng. https://tuoitre.vn/evn-lo-gan-22-000-ti-dong-do-dau-20241011074635002.htm https://nangluongvietnam.vn/evn-tiep-tuc-thua-lo-tiep-tuc-de-xuat-tang-g... https://thanhnien.vn/can-minh-bach-van-de-thua-lo-cua-evn-18523041621562... https://dttc.sggp.org.vn/voi-co-che-hien-nay-dien-van-thieu-va-evn-van-l... https://laodongcongdoan.vn/evn-lo-lon-va-loi-to-96544.html https://nangluongvietnam.vn/nen-tien-hanh-cai-cach-thi-truong-dien-viet-... https://vietnamnet.vn/cai-cach-the-che-nhin-tu-cuon-sach-vi-sao-cac-quoc... https://dangcongsan.vn/tieu-diem/phat-bieu-be-mac-cua-tong-bi-thu-chu-ti... https://nhandan.vn/lam-ro-hon-nhiem-vu-giai-phap-chu-yeu-de-tiep-tuc-hoa...

Khanh Nguyen Trong mọi chính sách được đưa ra, người ta có thể nhìn thấy được cái tầm của tư duy chính sách, và những điều nằm dưới chính sách không được viết ra. Nếu việc ưu tiên cho con em giáo viên, không hoàn toàn thuyết phục hơn con em các gia đình công nhân vệ sinh, công nhân có mức lương giá sàn thấp nhất ở các khu chế xuất, gia đình neo đơn, hay trại trẻ mồ côi... thì việc ưu tiên phải được coi là hành động độc tài áp đặt duy ý chí. Việc ưu tiên mang tính duy ý chí, thật ra, không phải là không có trong lịch sử văn minh, chẳng hạn như ưu tiên cho trẻ em khuyết tật, con em các gia đình binh sĩ hy sinh vì công vụ... Dĩ nhiên những hạng mục khuyết tật và tử tuất cũng cần được đặt ra để so sánh trong việc xét ưu tiên ở đây. Nếu việc ưu tiên cho người nhà ngành giáo dục thành công hiển nhiên, một cách không thuyết phục, thì chính phủ sẽ từ chối thế nào với yêu cầu ưu tiên của các ngành khác như con cái viên chức, bộ đội, công an...? Nếu không thuyết phục, việc ưu tiên được coi là một âm mưu xét đoán áp đặt, và tạo cách hành xử mang tính kỳ thị với mặt bằng chung của một xã hội còn lại, vốn nghèo khó và đều đang vật vã với các loại học phí từ mẫu giáo đến đại học trong một xã hội vẫn luôn mạnh mẽ tuyên ngôn về các giá trị công bằng./.